Nu de plooien gladgestreken zijn tussen de Vlaamse onderhandelaars, klinkt de oproep om door te gaan tot er een finaal akkoord ligt. Al zal dat waarschijnlijk niet lukken voor de vooropgestelde deadline.
Gevolgd: Opeens is er weer bijzonder veel optimisme bij de Vlaamse onderhandelaars.
- Nadat Vlaams formateur Diependaele donderdag in de late middag naar buiten kwam met het nieuws dat er verder onderhandeld zal worden over een Vlaamse regering, klinkt de hoop door. “Er zijn nog heel wat knelpunten”, moest Diependaele toegeven, maar die kunnen “uit de weg geruimd worden”.
- Bij cd&v-voorzitter Sammy Mahdi zijn de vragen en eisen nog niet echt veranderd, zo lijkt het. “Nieuwe dag onderhandelen. Nog steeds met hetzelfde kompas”, schreef hij op Instagram. Cd&v blokkeerde kortstondig een volgende fase in de onderhandelingen na onduidelijkheid over hoeveel veranderingen nog mogelijk zijn aan de nota van Diependaele. Zowel cd&v als Vooruit willen aanpassingen aan de ‘landingsnota’ die volgens hen nog altijd een te grote N-VA-stempel heeft.
- De onderhandelaars lijken bereid te zijn om door te werken, vertelt een van hen in De Morgen. “We gaan naar klassieke gesprekken met de verschillende partijen rond dezelfde tafel. Daarbij geldt dat er over niets een akkoord is, tot er over alles een akkoord is. Zoals dat eigenlijk altijd het geval is. Zelfs met allerlei voor-, start- of raamakkoorden heb je pas een volwaardig akkoord als iedereen helemaal op het einde ook instemt. Anders heb je niets”.
- Voorafgaand aan de crisis probeerde Diependaele met een-op-eengesprekken deelakkoorden te sluiten, is te horen. Ook in werkgroepen is er al heel wat overleg geweest. De moeilijkere thema’s zoals stikstof, welzijn, begroting en onderwijs werden telkens naar de centrale werkgroep doorgestuurd. Daar liep het stuk: een samenvattende tekst kwam er niet. De noodzaak om tot zo’n tekst te komen, blijft aanwezig. Volgens de entourage van Diependaele was er van een poging tot een raamakkoord nooit sprake, wat cd&v tegenspreekt.
“Het bleef beschaafd”
De details: Er komt geen communicatie meer vanaf nu.
- Mahdi kwam met een uitgebreid zevenpuntenplan aan gewenste verbeteringen in de pers. Die demarche zette kwaad bloed bij N-VA en Vooruit, die beiden duidelijk lieten verstaan dat conflicten binnenskamers opgelost moeten worden. Daarom is afgesproken om geen communicatie over de inhoud van de gesprekken meer naar buiten te brengen.
- Het overleg, dat iets minder dan twee uur duurde, verliep ordentelijk. “Het bleef beschaafd” zegt Vooruit in De Standaard. “Als volwassen mensen”, haalt cd&v aan in diezelfde krant. De N-VA houdt het op “het was nodig”.
- Maar veel toegevingen op de punten die cd&v naar voren schuift, hoeven Vooruit en N-VA niet te verwachten. In een bredere context zou de frontale aanval van Mahdi ook strategisch kunnen zijn. Door vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen aan zijn achterban te tonen dat cd&v wil strijden om zijn punten binnen te halen, hoopt hij stemmen te halen. Die strategie wordt bij cd&v ontkend.
Geen snelle landing
Om te volgen: De deadline van 23 september zal waarschijnlijk wel gemist worden.
- N-VA hoopte al die tijd nog altijd om op 23 september met een regeerakkoord te kunnen komen. Het besef dat dat moeilijk wordt, begint door te dringen. Diependaele kwam niet verder dan “zo snel mogelijk”, woensdag.
- Het plan van N-VA om een snelle landing in te zetten en Diependaele dan keurig een regeerverklaring af te laten leggen als Septemberverklaring zal waarschijnlijk mislukken. Ook de Vlaamse regeringsvorming zal vermoedelijk over de gemeenteraadsverkiezingen van 13 oktober heen worden getild.
- Echt zeker is niemand, maar het lijkt onvermijdelijk. Daarvoor ligt er nog teveel werk op de plank voor de Vlaamse onderhandelaars om een akkoord over te vinden. “We zullen zien. Ik weet het ook niet”, is bij iemand te horen in De Morgen. In De Standaard zegt iemand zich niet vast te willen pinnen op een datum: “Zo snel mogelijk. Daarom gaan we nu iedere dag onderhandelen”.
