Uit de eerste, nog voorlopige resultaten van een Amerikaanse studie blijkt dat de Zuid-Afrikaanse variant van Covid-19 bestand is tegen antilichamen die voor de originele versie werden aangemaakt. Maar dat betekent niet dat alle inspanningen voor niets zijn.

De studie, die nog meer onderzoek nodig heeft, gaat uit van het Cold Spring Harbor Laboratory, dat gespecialiseerd is in biomedisch onderzoek.

De onderzoekers gebruikten bloedstalen van 44 mensen die van Covid-19 herstelden voor er sprake was van de Zuid-Afrikaanse variant 501.Y.V2. Ze stelden dat bloed bloot aan de mutatie en in de helft van de stalen verloren de aanwezige antilichamen het pleit tegen het virus. In de andere helft was de reactie beperkt.

Herbesmetting

Daar zijn twee belangrijke conclusies uit te trekken: vaccins, die gebaseerd zijn op antilichamen, werken mogelijk minder goed of niet tegen het nieuwe virus. Maar dat betekent ook dat wie al genezen is van Covid-19 het mogelijk opnieuw kan krijgen van een variant.

Daarnaast stelde het instituut vast dat drie antilichaambehandelingen, die vaak gebruikt worden als medicijn voor wie al gehospitaliseerd is, kansloos zijn tegen 501.Y.V2. De Amerikaanse farmawaakhond keurde al twee van die behandelingen goed. Eén daarvan, van het farmabedrijf Regeneron, werd gebruikt om toenmalig president Donald Trump te genezen.

Maar de onderzoekers geven zelf aan dat er nog moet gekeken worden hoe het virus zich gedraagt in gevaccineerde mensen en er is nog geen rekening gehouden met onder meer B-cellen in het lichaam, die belangrijk zijn bij de ontwikkeling van antilichamen.

‘Geen alles of niets’

Mocht uiteindelijk blijken dat de werking van vaccins vermindert voor de nieuwe variant, is dat nog steeds geen gigantisch drama. ‘Immuniteit is geen alles-of-nietsgegeven’, zegt onderzoeker Jennie Lavine aan de zakenwebsite Business Insider.

Het doel van alle landen is groepsimmuniteit, waarbij een significante bevolkingsgroep immuun is en het virus zich dus nog amper kan verspreiden. ‘Maar er is nog een heel scala tussen dat en geen immuniteit’, zegt Lavine. ‘Het virus kan zich misschien nog licht verspreiden, milde symptomen veroorzaken en een dag of twee circuleren in plaats van vijf dagen. Maar de kans dat deze variant ons terugbrengt naar geen immuniteit is ontzettend klein.’

Vaccinmakers Pfizer en Moderna lieten al weten dat ze binnen de zes weken hun vaccin kunnen aanpassen aan een variant. Voor de Britse mutatie zou er alvast geen probleem zijn, blijkt uit een ander onderzoek.