Overheden wereldwijd hebben al miljarden uitgegeven voor de aankoop van een vaccin tegen het coronavirus. Zo’n vaccin bestaat nog niet en meer dan 150 zijn in volle ontwikkeling. Een half dozijn daarvan heeft veelbelovende resultaten neergezet. Maar wanneer er straks zo’n vaccin komt, bestaat de kans dat het niet zal zijn wat velen ervan verwachten.
Velen hebben een verwachtingspatroon van een vaccin dat totaal niet met de werkelijkheid overeenstemt. Ze denken daarbij aan een vaccin dat één keer wordt toegediend en ervoor zorgt dat we immuun zijn tegen bijvoorbeeld de mazelen, bof of kinderverlamming. Maar Covid-19 speelt in een andere divisie.
Effectief bij 50 procent van degenen die het toegediend krijgen
In de medische wereld kan een vaccin, volgens de regels van de Amerikaanse Food and Drug Administration, goedkeuring krijgen ‘wanneer het veilig is en effectief blijkt bij 50 procent van degenen die het toegediend krijgen’. Ter vergelijking: het vaccin tegen mazelen (98 procent efficiëntie) is een van de beste om een ziekte te voorkomen. De griepprik heeft naargelang het jaar een effectiviteit van 40 tot 60 procent.
Effectief betekent dan niet dat mensen de ziekte niet kunnen krijgen, wel dat het vaccin de meest serieuze symptomen minimaliseert. De griepprik is waarschijnlijk het beste voorbeeld. Die kan werken of niet werken, maar zorgt er in ieder geval voor dat de mensen wegblijven uit hospitalen en vooral uit de intensieve zorgen.
Het vaccin zou ook de verdere verspreiding van Covid-19 vertragen en uiteindelijk virusvrije zones creëren. Indien dat de enige vereisten zijn, zal een vaccin er volgens experts vrij snel komen. Willen we een vaccin dat daadwerkelijk immuun maakt tegen Covid-19, dan is meer tijd nodig. Vooral omdat de ziekte zich onder zoveel verschillende gedaantes heeft gemanifesteerd.
Vaccin is een begin, geen einde
Eens er dus een vaccin wordt goedgekeurd, zal dat weinig anders zijn dan een begin en zeker geen einde. De globale distributie van een vaccin wordt dan de volgende uitdaging. Die zal maanden, zoniet jaren in beslag nemen.
Wie het vaccin toegediend krijgt, zal niet onmiddellijk beschermd zijn. Het lichaam heeft soms weken nodig om de nodige antilichamen op te bouwen. Vele vaccins zullen daarom verschillende keren moeten worden toegediend om die antilichamen verder uit te breiden. Een vaccin zal dus niet direct de ultieme verdedigingsmuur tegen Covid-19 zijn.
Eerste generatie geneesmiddelen tegen Hiv/Aids was middelmatig
Michael Kinch van de Washington University in St. Louis schetst in de Seattle Times een meer realistisch scenario. De eerste generatie geneesmiddelen tegen Hiv/Aids was zeer middelmatig. Een vaccin tegen Hiv/Aids is er trouwens nog altijd niet, maar de geneesmiddelen die bestaan zijn door de jaren heen sterk verbeterd. Kinch denkt dat wat met Hiv/Aids gebeurde een goed startpunt vormt. Volgens Kinch zullen ook de eerste vaccins tegen Covid-19 middelmatig zijn, maar zullen ze, naarmate de tijd verstrijkt en er meer data omtrent de ziekte beschikbaar zijn, verder worden geoptimaliseerd.