Snus, of pruimtabak, is in de EU enkel te koop in Zweden. Het zijn zakjes tabak die je achter je lip stopt waarna er nicotine vrijkomt. Tabaksproducenten maken ook tabak- en nicotinevrije snus die aan populariteit groeit bij jongeren. Stichting tegen Kanker maakt zich daar grote zorgen over.
“Tabakproducten die via de mond worden ingenomen verhogen vooral het risico op slijmvlieskanker, tandvleeskanker en kanker aan de binnenzijde van de lippen”, lezen we in een rapport van de Stichting tegen Kanker. De organisatie hoopt nu ook dat snus zonder nicotine aan banden wordt gelegd.
“Hoog tijd voor maatregelen”
“Grote tabaksproducenten mikken met deze producten niet alleen op rokers die willen stoppen, maar ook op een jonger publiek dat nog nooit heeft gerookt”, zegt Suzanne Gabriëls van Stichting Tegen Kanker aan de kranten van Mediahuis.
“Ze maken hippe filmpjes voor Tiktok, verkopen de doosjes op festivals zoals Tomorrowland en promoten ze via de Formule 1. Veel jonge voetballers gebruiken de zakjes, omdat ze het idee krijgen dat ze dan beter presteren. De tabaksindustrie doet er alles aan om jongeren aan te spreken met dit nieuwe product. Het is zorgwekkend dat we de deur openzetten voor al deze nicotineproducten.”
“Het is hoog tijd voor maatregelen”, zegt Gabriëls. ”Uit studies blijkt dat snus slokdarm-, pancreas-, maag- en rectumkanker kan veroorzaken. Nicotine zelf is ook minder onschuldig dan het lijkt, en is een promotor van kanker. Voor een onvolgroeid brein kan ze zeer nadelige gevolgen hebben.”
Hartritmestoornissen
Ook onderzoekers van het Nederlandse gezondheidsinstituut RIVM waarschuwden eerder al voor het gebruik van de nicotinezakjes. Zweedse snus kan volgens het RIVM voor diverse klachten zorgen zoals misselijkheid, irritaties in de keel en mondholte en maagklachten bij een te grote dosis aan nicotine.
Snus werkt verslavend en bij hoge doseringen is nicotine schadelijk voor het zenuwstelsel en kan het hartritmestoornissen veroorzaken. Daarom adviseerde het RIVM om nicotineproducten zonder tabak in de tabaks- en rookwarenwet te laten opnemen.
Positieve effecten
Toch lijkt de wetenschap verdeeld over de kwestie. Er zijn verschillende Zweedse studies die de positieve effecten van snus benadrukken. Het tabaksproduct wordt er namelijk door velen gebruikt als vervangmiddel voor de veel schadelijkere sigaret.
In Zweden is de tabaksconsumptie vergelijkbaar met die van andere landen, maar er sterven veel minder mensen aan longkanker. Onderzoek toont aan dat snusgebruik een ingrijpend effect heeft gehad op de prevalentie van roken en de sterftecijfers aan longkanker onder Zweedse mannen.
Hoewel niet wordt aangetoond dat snus hetzelfde effect zou hebben in andere EU-landen, is volgens de studie de potentiële vermindering van sterfgevallen als gevolg van roken aanzienlijk.
(kg)