In het nieuws: Apple heeft een spaarboekje gelanceerd waarop de spaarders een rente krijgen van 4,15 procent. Daarvoor werkt de iPhone-producent samen met de Amerikaanse grootbank Goldman Sachs.

• De techgigant legt de grootbanken met die spaarformule het vuur aan de schenen. In de VS moeten de spaarders tevreden zijn met een spaarvergoeding van gemiddeld 0,35 procent.

In ons land: ook in ons land liggen de spaarrentes tot op vandaag behoorlijk laag. 29 van de 65 bancaire spaarboekjes voor volwassenen brengen minstens 1 procent op. Dat is dus minder dan de helft.

• Veel van die lucratievere formules gaan overigens gepaard met voorwaarden. We nemen Vision Max van Santander Consumer Bank – het bancaire spaarboekje met de hoogste rente – als voorbeeld. Wie via die rekening spaart, ontvangt 2 procent. Maar die vergoeding geldt enkel voor wie tussen 125.000 en 200.000 euro spaart. In alle andere gevallen daalt de rente tot 1,25 procent.
• De e-DEPO-rekening van de Deposito- en Consignatiekas (DCK), het zogenaamde spaarboekje van de overheid, brengt iets meer op. De brutorente op die rekening bedraagt momenteel 3,1 procent. Na betaling van de roerende voorheffing (30 procent) hou je netto 2,17 procent over.

Is 4 procent realistisch in België?

Terugblik: tot en met 2009 kreeg je bij sommige banken een rente van 4 procent of hoger.

• Kort daarna hebben de spaarrentes een neerwaartste beweging ingezet. Tot en met het najaar van 2022 kreeg je bij veel banken een rente van slechts 0,11 procent, het absolute minimum voor gereglementeerde spaarboekjes. Sommige spelers waren er de voorbije jaren zelfs in geslaagd om via een omweg de rente dieper te laten zakken.
• Hoe kwam dat? De ECB was in het najaar van 2008, als reactie op de recessie, begonnen met de rente te verlagen. Tijdens de zomer van dat jaar bedroeg de depositorente nog 3,25 procent. Een jaar later was die al gezakt tot 0,75 procent. Uiteindelijk zouden de banken die rente zien zakken tot -0,5 procent, wat dus betekent dat ze een vergoeding moesten betalen op de deposito’s die ze parkeerden bij de centrale bank.

Situatie vandaag: intussen is de rente opnieuw fors gestegen. Momenteel bedraagt de depositorente 3 procent.

• De voorbije weken hebben enkele kleinere spelers de spaartarieven verder verhoogd, maar veel banken kijken nog de kat uit de boom. “We moeten wachten tot een eerste grootbank uitpakt met een renteverhoging. Dan zullen de anderen volgen”, zei Selien De Schryder, professor monetaire economie aan de Universiteit Gent, onlangs in een gesprek met onze site.
• Economen verwachten overigens dat de ECB de rente de komende maanden met nog eens 75 basispunten zal optrekken. Dat zou in principe de financiële instellingen extra moeten motiveren om hun spaarders een hogere vergoeding uit te betalen.

Onzekerheden

Conclusie: Als we kijken naar het tempo waarin de rentes het voorbije halfjaar zijn gestegen, zullen we nog even geduld moeten hebben om de niveaus van ruim een decennium geleden te bereiken. Daarenboven neemt het risico op een recessie toe naarmate de rentes stijgen. Het wordt voor gezinnen en bedrijven immers almaar moeilijker om schulden aan te gaan. Dat kan de centrale bank aanzetten om het geweer van schouder te veranderen.

• Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) sluit overigens niet uit dat de rente, nadat de centrale banken de inflatie hebben bedwongen, opnieuw zal zakken tot het precoronaniveau, wat dus de spaarrentes opnieuw onder druk kan zetten.

(nd)