Het was een enorm zwaar 2022 voor alle Belgen die in aandelen en obligaties zaten. Ook zij die bij private bankers en vermogensbeheerders hun geld hebben geparkeerd, hebben even goed afgezien alhoewel deze instituten beter zouden moeten gewapend zijn om het toch beter dan de markt te doen. Heeft het nog zin om je geld dan ook actief te laten beheren?  

De nuttige rol van vermogensbeheerders

Eerst en vooral: laat me onmiddellijk ontkrachten dat private bankers en vermogensbeheerders geen bestaansreden zouden hebben. Zij die de kans hebben om hun vermogen te laten beheren, hebben nood aan specialisten, die je hier kan vinden. Een vermogensbeheerder kijkt naar het totale plaatje van vastgoedadvies tot advies over erfenissen. Zij leveren een service die je niet kan automatiseren en die heel waardevol is voor ondernemers, gepensioneerden of erfgenamen.

Geen plaats om zich te verstoppen

Zij hebben er wel een zwaar jaar op zitten. Het was al lang geleden dat aandelen én obligaties naar beneden donderden. Er was geen plaats meer om te vluchten. Je kan je dan ook afvragen of dat dan niet juist het moment was om hun waarde te bewijzen. In goede tijden kan iedereen winnen, maar in slechte tijden komen de besten bovendrijven. Maar hier is geen enkel bewijs voor.

Geen enkel bewijs

Analyse na analyse geeft aan dat passieve fondsen het beter doen dan actief beheerde fondsen. Passieve fondsen volgen de grootste indexen terwijl actieve fondsen selecties maken van aandelen en obligaties. Ze zijn ook duurder omdat ze een hogere beheerskosten aanrekenen en moeten dan ook hogere rendementen leveren.

Volgens cijfers van Morningstar is de beheerskost 5 maal hoger- gemiddeld kosten passieve fondsen 0,12 procent versus actieve fondsen die 0.62 procent kosten maar sommige fondsen rekenen tot 3 procent aan. Slechts 26 procent van de actieve fondsen hebben op een periode van tien jaar een beter rendement geleverd dan de passieve fondsen. Dat betekent dat 74 procent het slechter deed dan een index van aandelen en obligatiefondsen die niet actief werd beheerd.

De eenvoudige oorzaak

De reden is eigenlijk simpel. Het is omzeggens onmogelijk om te vechten tegen alle externe factoren die gisteren, vandaag maar ook morgen onze economie beïnvloeden en die ons letterlijk verrassen. COVID-19 en de oorlog in Oekraïne waren daarvan mooie bewijzenn maar de lijst in de geschiedenis is lang.

Hopelijk had u voor 2016 niet te veel ponden en Engelse aandelen want dan bent u er heel bekaaid van af gekomen. De pond alleen verloor bijna 30% na de fatale stem voor Brexit, waardoor de Britten zichzelf in de voet schoten door zich terug te trekken uit de EU.

Of die andere diversificatiebron waar heel wat beleggers hun hoop in stelden, met name Azië met groeimotor China als voornaamste trekker. Wie had kunnen voorzien dat Xi Jinping een oorlog zou beginnen tegen tech en dat hij een alsmaar dogmatischer en strikter beleid zou voeren? Chinese aandelen waren de laatste jaren een catastrofe. Als u was ingestapt begin 2021 was u 22 procent kwijt in 2021 en bijna 26 procent in 2022.

En wat met ‘hedgefondsen’?

De oplossing voor zeer vermogende beleggers is je hoop te stellen op een hedgefonds-strategie. Hedgefondsen gebruiken veel complexere en dan ook veel minder transparante investeringstechnieken zoals shorting, swaps en andere activa die je bij traditionele bankiers niet kan aankopen omdat ze te exotisch zijn of te weinig doorzichtig. Maar hier zijn de cijfers nog veel slechter, mede door de exorbitante beheerskosten die deze hedge fund managers vragen.

Volgens de analyses van Credit Suisse – zij vergelijken een korf van hedgefondsen met de totale aandelenmarkt – zou je 2,5 procent meer rendement per jaar gehaald hebben, in de periode van januari 1994 tot maart 2021,  als je had geïnvesteerd in een korf van alle S&P 500 aandelen, dan dat je je geld had belegd bij een hedgefonds. De enigen die er beter van zijn geworden, zijn de managers zelf.

Maar waarom toch?

Als de cijfers duidelijk zijn en niet worden betwist, zelfs niet door de sector zelf, waarom blijven we dan toch vechten tegen de markt en tegen de geopolitieke niet te voorspellen omgeving? De reden is, zoals alles wat met de mens te maken heeft, van psychologische aard.

We willen allemaal, van klant tot vermogensbeheerder, het gevoel hebben dat we controle hebben op de situatie, dat we kunnen voorspellen wat er zal gebeuren. We leven in de illusie dat, als we er actief mee bezig zijn ,we het beter zullen doen. Maar de markt wint altijd.

Stop met te vechten tegen de markt

Het is dan ook de vraag of het niet zinvoller is, als je een vermogensbeheerder hebt of als je zelf je centen belegt via een beleggingsplatform, je geld NIET in een actief fonds of individuele aandelen te steken maar je beheerder te vragen om je geld in het breedst mogelijk pakket aandelen of obligaties te steken en de tijd zijn werk te laten doen.  De wereld is onvoorspelbaar, dat is ze altijd geweest, en de cijfers tonen aan dat het bijna onmogelijk is de markt te verslaan. Misschien wel de belangrijkste econoom in de geschiedenis, John Maynard Keynes, formuleerde het als volgt “Markets can stay irrational longer than you can stay solvent.”

Xavier Verellen is auteur en ondernemer in de wijnbusiness ( www.qelviq.com).