Portugal, een bestemming die voor velen herinneringen oproept aan tijden waarin we jong en onbezonnen waren. Want een bestemming bij uitstek waar studenten met plezier hun Erasmus-ervaring beleven is toch wel Lissabon. Ben je dan zo onbezonnen genoeg om hopeloos verliefd helemaal tot daar te rijden, dan word je automatisch ook verliefd op de vele wijnranken die het land lief is. Jaren later is dat lief in 99,9 procent van de gevallen vervangen, maar daartegenover staat dat in 99,9 procent van de gevallen de liefde voor Portugese wijnen enkel standvastig aanwezig is gebleven.
Portugezen zijn eerlijke mensen. Zo gaat dat ook bij het presenteren van hun wijnen. Op quasi alle flessen wijn die geproduceerd worden, zo’n 85 procent, delen ze informatie mee over de gebruikte wijnrassen. Bij het nemen van de proef op de som bij een aantal flessen was het inderdaad altijd prijs. Een etiket bomvol info over wat er allemaal in de blend zit. Dat is bijzonder aangenaam. Het geeft het voordeel dat je weet wat je aan het drinken bent en het spaart meteen ook opzoekingswerk, Google searches en allerhande om bij te benen.
Weinig tot geen arrogantie
Portugese wijnbouwers zijn kampioen in het blenden van verschillende druivenrassen. Het land staat vol minder gekende inheemse soorten. Deze transparantie typeert de eerlijke stijl van hoe ze wijn maken, kortom met weinig tot geen arrogantie. Wie zichzelf opblaast of zich groter voordoet dan hij of zij is, komt vroeg of laat zichzelf wel tegen. Een tikkeltje filosofisch inzicht dat evengoed van toepassing is op wat wijnbouwers trachten aan de man te brengen.
Bij ons is het nog bittere ernst met de winter en zonnige temperaturen liggen nog lang niet in het verschiet. Net daarom is het heerlijk dromen richting de zomer met temperaturen boven de 30 graden die normaal zijn onder de Portugese zon. Een fantastische oefening zou het zijn om de Vino Verdhe te ontdekken en een aantal witte wijnen uit deze streek naast elkaar te zetten. Met zijn licht sprankelende toets is dat heerlijk proeven, zeker als de temperaturen stijgen. De Vino Verdhe komt uit het noorden van Portugal en is in eerste instantie een lichte wijn. het alcoholgehalte ligt laag, en dus is die ideaal bij warm weer. Plan de trip naar de kust in Portugal maar al. Het wordt er jaarlijks drukker.
Eeuwige trouw aan de druif
Je zal er het kenmerkende druivenras, Alvarino, tegenkomen. Een niet-inheemse soort, ingevoerd vanuit Frankrijk. Want op wie kan je altijd rekenen? Juist ja, geestelijken! De monniken van Cluny zouden deze druif op tochten meegenomen hebben naar Spanje, waarbij ze ook in Portugal passeerden, toen ze op bedevaart waren naar Santiago de Compostela. Geestelijken verkondigen het woord van God overal en zijn ook steeds op zoek naar gelijkgestemde zielen, want de Alvarino zou eerst in Duitsland zijn ontdekt om dan pas erna in Cluny terecht te komen. Wat er ook van zij, slechts 1 ding is zeker: monniken were going places. En hun eeuwige trouw naast die aan God, bleek heel duidelijk, eeuwige trouw aan de druif.
Ze geeft sprankelende, frisse wijnen waar voldoende zuren in aanwezig zijn. Door het koele klimaat en de natte periodes buiten de zomer komt er bijzonder veel smaak in de druif te zitten. Ook neemt ze meer zon op doordat ze hoog van de grond hangt aan de wijnranken. Dit is essentieel voor de smaak bij druiven die verbouwd worden in een koeler klimaat. Ga vooral zelf op ontdekking in de regio, want een goed assortiment vinden in België, neemt net iets meer tijd in beslag. Je moet al goed bij de wijnverkoper aangeven wat je graag wil en in de supermarkt is het aanbod zeker niet geweldig naar wat de regio aan kwaliteit kan bieden.
Ook in het binnenland
Op zoek naar witte wijnen uit Portugal die zomers lekker en fris aanvoelen is het absoluut geen must om aan de zee te blijven. De trip naar het binnenland gunnen we tenslotte iedereen. De zee loopt niet weg. En indien u riskeert oververhit te raken, puffen voor gevorderden is er niets bij, doordat de temperaturen door het dak zouden gaan in het binnenland, dan is een verplaatsing richting zee met de wagen weer in een wip gebeurd.
Wie aan wijnen uit Portugal denkt, zal sowieso de Douro als streek aanbevelen. De Douro is een heel mooie streek met echt topwijnen. Ooit werd ze door de Engelsen aangelegd om zich te focussen op de export van porto. Maar vandaag de dag is er duidelijk zo veel meer dan porto te vinden. Deze leisteenrijke bodem brengt overwegend droge witte wijnen voort. Een greep uit de druivenrassen: malvasia, onzelhino branco, esgana cão, viosinho, folgasão, rabigato en gouveio.
Eindeloze wijnterrassen
In de Douro-vallei lijkt er geen einde te komen aan de gestileerde patronen die de wijnterrassen vormen op de steile rivieroevers. Mensen hebben deze terrassen aangelegd, stuk per stuk, met eindeloos veel geduld, om hier aan wijnbouw te doen. Zoals dat gaat met unieke dingen, loert UNESCO om de hoek. Deze regio staat dan ook op hun werelderfgoedlijst. Je kan er zelfs een ‘mooiste weg van de wereld’ ontdekken: de bochtige route langs de Douro-rivier van Peso da Régua naar Pinhão: de N222-route.
Vanaf de Miradourode São Leonardo da Galafura heb je een prachtig zicht over de vallei. Het bijhorende wijndorpje Pinhão is vrij gekend en het kleine stationnetje trekt wel wat toeristen. Het is rijk versierd met azulejos die het alledaagse leven uitbeelden. Verwacht dus niet dat je daar alleen zal rondhangen. Maar wat is er beter dan mooie dingen te delen, net zoals een goed glas wijn?
Ruig en ongerept
Heb je nood aan meer rust? In de regio Alentejo is er ruimte zat. In vergelijking met andere gebieden wonen er niet zo bijster veel mensen. In Alentejo rijd je door eindeloos glooiende velden die bezaaid zijn met kurkeiken en wijnvelden. De kustlijn is ruig en ongerept en heeft rustige stranden. Je kunt er prachtig lange wandelingen maken over oude visserspaden en betoverd worden door de prachtige natuur.
Doorheen dit gebied loopt de Taag. Rivieren blijven essentieel voor wijnbouwers. Dit is een gebied met een rijke traditie dat wijnen voortbrengt met verrassende aroma’s en kleuren. Deze witte wijnen zijn iets specialer; aromatisch en harmonieus. Maar ze blijven mooi fris voor zomerse dagen. Er is ook voortdurend beweging in de wijnlandschap. De Symington familie zijn makers van eenvoudige tafelwijnen, maar ze kochten een paar jaar terug Quinta da Fonte Souto om druiven met meer frisheid te kunnen kopen en in hun wijnen te verwerken.
Laat ons eindigen in Lissabon, just for old times sake. Een erg boeiende wijnregio is het niet, daarvoor heb je betere regio’s. Er is maar 1 advies: Lissabon, een non-conformistische stad om van te genieten, gegrilde sardienen te eten en dat laatste glas te drinken alvorens je trip in Portugal er op zit.