De Russische president Vladimir Poetin sprak zich voor het eerst sinds 23 december uit over de geopolitieke crisis rond Oekraïne. Op een persconferentie in Moskou, waarbij de bevriende Hongaarse leider Viktor Orbán te gast was, beschuldigde hij westerse landen van het negeren van belangrijke Russische veiligheidszorgen. Poetin refereerde hierbij aan de weigering van Washington vorige week om de eisen van Moskou in te willigen over Oekraïne en de NAVO. Hij gaf echter ook aan de dialoog met de VS te willen voortzetten.
Poetin reageert op Oekraïne-crisis: “Russische bezorgdheden werden genegeerd”
Waarom is dit belangrijk?
Meer dan 100.000 Russische troepen blijven gestationeerd op verschillende punten langs de grens van het grootste land ter wereld met Oekraïne. De bezorgdheid blijft toenemen dat Poetin op het punt staat zijn troepen groen licht te geven voor een invasie van Oekraïne. Als deze crisis blijft dooretteren, kan dat, naast het veroorzaken van heel wat menselijk leed, zware gevolgen hebben voor de wereldeconomie.“Het is nu al duidelijk … dat fundamentele Russische bezorgdheden werden genegeerd.” Dat zei Poetin op een persconferentie dinsdag, volgens een vertaling van persbureau Reuters.
Poetin wierp op dat de VS “Rusland willen insluiten” en dat ze Oekraïne gebruiken om dat te doen. Daarnaast herhaalde hij het bekende Russische standpunt dat een mogelijke toetreding van Oekraïne tot de NAVO “de veiligheid van Rusland zou ondermijnen”.
“Laten we ons eens voorstellen dat Oekraïne lid is van de NAVO en deze militaire operaties begint. Moeten we dan oorlog gaan voeren met het NAVO-blok? Heeft iemand daar al over nagedacht? Blijkbaar niet”, stipte hij aan, nog volgens Reuters.
Niettemin zei Poetin dat hij hoopte dat de verschillende actoren in dialoog zouden blijven over Oekraïne, en dat er een manier moest worden gevonden om “ieders veiligheid te beschermen”.
Orbán
Zijn opmerkingen volgden op gesprekken met de Hongaarse premier Viktor Orbán, met wie Poetin vriendschappelijke banden onderhoudt, in Moskou.
Terwijl Orbán te gast was in Moskou, waren in de Oekraïense hoofdstad Kiev twee andere Europese regeringsleiders op bezoek: Brits premier Boris Johnson en zijn Poolse ambtsgenoot Mateusz Morawiecki. En die twee zijn niet de enigen die deze week hun steun komen uitspreken.
Johnson ontwaart in het gedrag van de Russische beer een ernstige bedreiging voor Oekraïne. Volgens hem kan het Russische leger het land elk moment binnenvallen. “Het is alsof Poetin een pistool tegen het hoofd van Oekraïne houdt”, klonk het na zijn onderhoud met Zelenski, weet VRT NWS.
De Europese leiders willen naast met Kiev, ook hun banden met Moskou aanhalen. Poetin heeft deze week al gesproken met de Franse president Emmanuel Macron en de Italiaanse premier Mario Draghi. Vandaag zal hij spreken met Boris Johnson, die doorreist vanuit Oekraïne.
“Ú moet ons garanties geven”
Het is de eerste keer in weken dat Poetin in het openbaar commentaar geeft op de geopolitieke crisis, ondanks een reeks diplomatieke ontmoetingen en gesprekken tussen Russische en Westerse functionarissen.
Zo zou hij zich sinds 23 december niet meer publiekelijk uitgelaten hebben over Oekraïne, aldus de New York Times, die opmerkte dat hij een Britse journalist had berispt die tijdens Poetins jaarlijkse nieuwsconferentie vroeg of hij zou garanderen dat Rusland Oekraïne niet zou binnenvallen.
“Het waren de Verenigde Staten die met hun raketten naar ons huis kwamen, naar de drempel van ons huis”, aldus de autocraat. “En u eist van mij een aantal garanties. U moet ons garanties geven. U! En wel meteen, nu meteen.”
Rusland ontkent dat het een invasie plant, “maar het vertrouwen in Ruslands woord is laag sinds het in 2014 de Krim van Oekraïne annexeerde en pro-Russische separatisten in Oost-Oekraïne steunde”, merkt het Amerikaanse zakenmedium CNBC op. Politieke analisten opperen dat Rusland zijn invloedssfeer en macht over voormalige Sovjetstaten wil behouden en de flirt van Oekraïne met het Westen wil stoppen.
Westerse “hysterie”
Rusland houdt vol dat het alleen zijn veiligheidsbelangen wil beschermen. Wat de troepenopbouw langs de grens met Oekraïne betreft, heeft Poetin eind vorig jaar benadrukt dat Rusland het recht heeft zijn troepen te verplaatsen naar waar het maar wil op zijn grondgebied. Het Kremlin beschuldigt het Westen ervan de “hysterie” over Oekraïne aan te wakkeren.
(am)