Twitterbaas Jack Dorsey heeft zijn werknemers verteld dat ze voortaan gewoon permanent van thuis uit kunnen blijven werken als ze dat willen. Ook wanneer de coronapandemie voorbij is. Andere bedrijven zullen ongetwijfeld volgen. De impact op de samenleving zal aanzienlijk zijn.
Het coronavirus test de capaciteit die rijke landen hebben met betrekking tot gedecentraliseerd werken. Indien Twitter navolging krijgt kan de impact op het privé- en openbaar leven op lange termijn gigantisch zijn. Denk daarbij aan het verkeer, de stadsplanning, de structuur en de waarde van vastgoed, de productiviteit van werknemers en de psychologische effecten van werken waar men woont, om er maar een paar te noemen.
Uit onderstaande bevraging van de Deutsche Bank blijkt dat een meerderheid van mensen ervoor gewonnen is om permanent van thuis uit te blijven werken.
Dat is volgens een studie van de universiteit van Chicago geen probleem. Onderzoekers schatten dat 37 procent van de jobs van thuis uit kunnen worden gedaan. In sommige sectoren (ICT en administratieve taken) stijgt dat tot boven de 50 procent. Percentages die in sterk contrast staan met de huidige cijfers.
Uit berekeningen van de FOD Mobiliteit en Vervoer vooraleer de coronacrisis uitbrak bleek dat 17 % van de Belgische werkenden aan telewerk deed. De overgrote meerderheid, meer bepaald 12 % van de werkenden, deed dit gemiddeld 1 dag per week, gevolgd door bijna 4 % van de werkenden die 2 dagen per week van thuis uit werkte. Aan potentieel ontbreekt het dus zeker niet. Deze 17% telewerkers zorgen er ook voor dat 5% van de woon-werkverplaatsingen vermeden konden worden.
Verdubbeling van het aantal telewerkers na de pandemie
Verwacht wordt dat het aantal mensen dat tenminste één dag per week van thuis uit werkt na de pandemie zal verdubbelen. Uit onderzoek van de universiteit van Stanford blijkt dat dit gemengde resultaten zal opleveren. De productiviteit van mensen die van thuis uit werken stijgt met gemiddeld 13 procent, maar hun motivatie en creativiteit neemt af. Ook maken deze mensen minder kans op promotie. Verder presteren ze meer uren wanneer ze thuis zijn dan wanneer ze naar kantoor gaan. In België is dat gemiddeld 1 uur extra, in de VS tot 3 uur.
Een ideaal scenario zou volgens de onderzoekers een mix van beide zijn. Twee tot drie dagen per week van thuis uit werken en de overige dagen op kantoor aanwezig zijn. Op die manier blijft de productiviteit verzekerd, gaan motivatie en creativiteit niet verloren en zijn ook de gevolgen voor steden en vastgoed niet extreem.
Technologie kan veel oplossen, maar ‘the magic happens when we’re together’
Toch waarschuwen sommigen voor de negatieve gevolgen voor mensen die van thuis uit kunnen werken, omdat de werkgever het promoot en ze samenkomsten met grotere groepen mensen liefst willen vermijden.
‘Mensen zijn niet gemaakt om enkel via technologie te connecteren. We hebben menselijke relaties nodig om te groeien en te overleven’, zegt Jason Hirschhorn , de CEO van Media REDEF: ‘De beste ideeën, de beste oplossingen die ik in mijn carrière tegenkwam ontstonden altijd wanneer we met verschillende mensen eenzelfde ruimte deelden.” Technologie kan veel oplossen, maar ‘the magic happens when we’re together.’
Wanneer mensen massaal en permanent van thuis uit gaan werken zullen velen op termijn de duurdere steden verlaten om in goedkopere landelijke gebieden te gaan worden. Dat zou op zijn beurt grote gevolgen hebben voor het woon-werkverkeer, het vastgoed en alle activiteiten die rond werkplekken zijn gecentraliseerd: kantoren, maar ook café’s, restaurants, supermarkten etc.
VR en AR: Het is opnieuw technologie die de werkwereld volledig zal veranderen
In Silicon Valley is men al langer bezig met het decentraliseren van het werk. Facebook, Apple en Google werken aan nieuwe artificiële (AR) en virtuele realiteitstechnologieën (VR) die het werken vanop afstand aanzienlijk zullen vergemakkelijken.
Eerder dit jaar voorspelde Mark Zuckerberg date nieuwe AR-brillen onze relatie met technologie ‘ergens in dit decennium’ ingrijpend zullen veranderen. Werken vanop afstand noemde de Facebookbaas daarbij een van de grote veranderingen en voordelen. Zuckerberg maakt zich zorgen om de onbetaalbaarheid van de steden en de toenemende ongelijkheid die dat veroorzaakt.
AR en VR geven mensen het gevoel dat ze ergens met iemand op dezelfde plek zijn terwijl ze zich daadwerkelijk aan de andere kant van de wereld bevinden. Stel je voor dat je eender waar in de wereld zou kunnen leven en toch op een gans andere plek zou kunnen werken, omdat je daar dan virtueel gewoon aanwezig bent. Indien alles volgens plan verloopt, is dat tegen 2030 volgens Zuckerberg gewoon een feit.