De Spaanse stad Palma, gelegen op het eiland Mallorca, gaat vanaf 2022 een plafond opleggen voor cruiseschepen. Vanaf dan mogen er maximum drie cruiseschepen per dag aanmeren in de haven, waarvan één mega-cruise met meer dan 5.000 passagiers.

De passage van cruiseschepen is al langer een bezorgdheid voor verschillende havens en toeristische bestemmingen in de Middellandse Zee. Enerzijds zorgen veel cruiseschepen voor veel toeristen die tegelijk in een stad arriveren, anderzijds is het vooral de milieuproblematiek die steeds meer meespeelt. Dit is in Palma niet anders.

Onhoudbaar

De stad ontving in 2019 maar liefst 2,9 miljoen toeristen, terwijl de stad zelf maar 400.000 inwoners telt. Op sommige dagen arriveren acht cruiseschepen, waarna een golf van 22.000 toeristen op de stad wordt losgelaten. Reden voor actie, oordeelden 25 organisaties.

In een gezamenlijke brief riepen zij op om de limiet voor cruiseschepen te plaatsen op één schip per dag, en maximum 4.000 passagiers. “Het cruise-toerisme in Palma is uitgegroeid tot een onhoudbaar en ongewenst probleem voor onze stad, en leidt tot een serieuze impact op de omgeving en doet het sociaal protest toenemen”, staat te lezen in de brief.

“De overbevolking van toeristen devalueert ons historisch en cultureel erfgoed, zorgt dat stedelijke ruimte wordt omgebouwd naar themaparken voor bezoekers en haalt de waarde van een toeristische belevenis voor anderen naar beneden”, gaan de organisaties voort.

De lokale overheid volgt die redenering deels: er worden nog dagelijks maximum drie schepen toegelaten in de haven van Palma, waarvan maar één meer dan 5.000 toeristen aan boord mag hebben. De totale wekelijkse influx wordt beperkt tot 59.500 passagiers. Met deze beslissing volgt Palma de Kroatische havenstad Dubrovnik en de Deense stad Aalborg. De Italiaanse trekpleister Venetië besliste dan weer om cruiseschepen helemaal te bannen.

Gemiste kans

Zoals bij elke maatregel zijn er voor- en tegenstanders van de beperking op cruiseschepen. Platform against MegaCruises is blij dat er actie wordt ondernomen, maar vreest dat de impact hiervan miniem zal zijn: “Drie cruiseschepen per dag, waarvan één met een capaciteit van meer dan 5.000 toeristen, is nog steeds een te groot aantal tegenover wat de stad aankan. De lokale overheid heeft een kans gemist om doeltreffend te handelen om de bewoners van de Balearen (de eilandengroep bestaande uit Mallorca, Ibiza en Menorca, red.), hun gezondheid, het recht op hun eigen stad en de natuur te beschermen.”

Hun rivaal, het platform Yes to Cruises, ziet de maatregel ook als een mislukking, maar dan wel om een heel andere reden. Het ziet de limitering als een fout, die ernstige repercussies kan hebben voor de economie. Een studie van de Kamer van Koophandel van Mallorca uit 2015 schat dat het cruise-toerisme meer dan 5.500 banen schept en 256 miljoen euro in het spaarpotje van de regio steekt. (evb)