Volgens Camilla Stoltenberg, de directeur-generaal van het Noorse Instituut voor Volksgezondheid (Folkehelseinstituttet), zouden in haar land zonder lockdown gelijkaardige resultaten zijn behaald als met een lockdown. Ze baseert die uitspraak op een studie van haar instelling.

Met 8.930 bevestigde gevallen en 235 doden op 27 mei is Noorwegen uiteindelijk een van de minst getroffen Europese landen. (Het land telt 5,3 miljoen inwoners.) Dat leek deels te danken aan de draconische lockdownmaatregelen die het land aankondigde. Maar net als in de meeste landen probeert ook Noorwegen nu een beter beeld te krijgen van wat zich afspeelde in de dagen vóór die lockdown werd aangekondigd. Op dat moment was niemand die echt wist wat er gaande was.

De studie verzamelde gegevens van de in Noorwegen geregistreerde bevestigde gevallen van coronavirus, het aantal ziekenhuisopnames, de reproductieratio, etc. Begin maart leefde de vrees dat een persoon die met het virus besmet was er vier andere zou besmetten. Enkel strenge lockdownmaatrgelen zouden dat cijfer naar beneden kunnen halen. Deze hypothese was afkomstig van het Imperial College in Londen en gaf prognoses voor een reeks Europese landen, waaronder Noorwegen.

Virus verspreidde zich nooit zo snel als werd gevreesd

In haar rapport komt het Noorse Instituut voor Volksgezondheid nu tot een gans andere conclusie: het virus verspreidde zich nooit zo snel als werd gevreesd en was al op de terugweg eens de lockdown werd aangekondigd.

‘Het lijkt erop dat de effectieve reproductieratio op 12 maart al was gedaald tot 1,1. Er was dus weinig nodig om dat nog lager te duwen’, zegt Stoltenberg in een interview met het Noorse NRK. Onderstaande grafiek, met de reproductieratio in de rechteras, bevestigt die cijfers.

Gelijkaardig effect zonder lockdown

‘Onze conclusie is nu dat we een gelijkaardig effect hadden kunnen bewerkstelligen zonder lockdown. Door open te blijven en een reeks voorzorgsmaatregelen te nemen om de verspreiding tegen te gaan. Het is belangrijk dat we dat toegeven. Want mocht het aantal besmettingen in de winter opnieuw stijgen of mocht er een tweede golf komen, dan moeten we eerlijk zijn in onze analyse of zulke lockdown effectief is gebleken.’

Het Noorse statistiekagentschap komt ook als eerste met een berekening omtrent de schade die de sluiting van de scholen en kleuterscholen heeft aangericht. Elke week waarin de school gesloten bleef vermindert het inkomenspotentieel van studenten, is de conclusie. 

Volgens Stoltenberg, die zelf arts is en de zus van voormalig Noors premier en huidig NAVO secretaris-generaal Jens Stoltenberg, mogen zulke draconische maatregelen in de toekomst dan ook enkel worden aangekondigd wanneer daar een academische basis voor bestaat. En die ontbrak nu, volgens Stoltenberg.