De Nederlandse regering heeft aangekondigd vanaf 1 januari 2023 een plafond op de energieprijs te zullen instellen. Ook komen er lagere belastingen op gas en elektriciteit. Dat kregen de Nederlanders dinsdag te horen op Prinsjesdag. Dat is de dag waarop het nieuwe werkjaar van de Nederlandse regering begint en in algemene bewoordingen het regeringsbeleid voor het komende jaar uiteen wordt gezet.
De energiecrisis hakt er ook bij onze noorderburen flink in. Uit het maandrapport van augustus van de Houshold Energy Price Index (HEPI) blijkt dat de Nederlandse energieprijzen binnen Europa relatief hoog zijn. Voor gas hadden de Nederlanders zelfs het hoogste consumententarief en ook voor elektriciteit zat hun land in de top vijf.
Lagere belastingen
Om de energiekosten te verlagen heeft de Nederlandse overheid verschillende maatregelen aangekondigd. Zo wordt de energiebelasting op elektriciteit verlaagd. Hoeveel korting iemand krijgt, hangt dus af van het energieverbruik. Daarnaast wordt de jaarlijkse teruggave van de energiebelasting verhoogd met 225 euro. Het gaat hier om een vaste korting, die niet afhangt van het energieverbruik.
Als laatste komt er een lagere btw op aardgas, elektriciteit en stadsverwarming. Die wordt verlaagd van 21 naar 9 procent en geldt voor alle onderdelen op de energierekening die te maken hebben met de levering van energie, zoals administratie- en netbeheerkosten.
Volgens berekeningen van de Nederlandse overheid krijgt een huishouden met een gemiddeld energieverbruik op deze manier een jaarlijkse korting van 545 euro op zijn energierekening. Huishoudens met een laag inkomen krijgen daarnaast een eenmalige energietoeslag van ongeveer 1.300 euro.
Ook stelt het kabinet voor een tijdelijk prijsplafond in te stellen voor energie. Dat systeem moet op 1 januari 2023 ingaan. Over de uitwerking hiervan is het kabinet momenteel met de energiebedrijven en de sociale partners in gesprek. Het plafond zal alleen gelden voor de eerste 1.200 kubieke meter gas en voor elektriciteit ligt de lat op 2.400 kilowattuur. Wie meer verbruikt, betaalt voor dat surplus de normale marktprijs aan het energiebedrijf.
De Nederlandse oppositie drong al maanden aan op een prijsplafond, maar het kabinet zag dat steeds niet zitten.
2023 wordt financieel minder zwaar
Volgens het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) zullen de Nederlanders er dankzij de maatregelen volgend jaar financieel op vooruit gaan. “Grote groepen zitten op dit moment structureel klem en het is fijn dat nu de ergste paniek over de hoge energierekening eraf is omdat de prijs wordt gedempt”, zegt Nibud-directeur Arjan Vliegenthart. “Belangrijk is dat huishoudens door het plafond meer ademruimte krijgen.”
Desondanks zegt Vliegenhart dat het prijsplafond voor een hoop huishoudens te laat komt. “De koopkrachtdaling is dit jaar ongekend hoog. En veel huishoudens hebben moeten interen op hun spaarrekening en hebben betalingsachterstanden. Het pakket dat nu is gepresenteerd, is niet voor iedereen genoeg. Met name inkomens rond en boven modaal zullen merken dat zij nog steeds op hun uitgaven moeten letten.”
Consumentenvertrouwen gedaald tot dieptepunt
Onderwijl publiceerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) een somber rapport, waarin gesteld wordt dat het Nederlandse consumentenvertrouwen gezonken is tot een nieuw dieptepunt. Met -59 lag het vertrouwen in september ruimschoots onder het gemiddelde over de afgelopen twintig jaar, stelt het CBS.
Het is alweer de vijfde keer dat het consumentenvertrouwen een laagterecord bereikt sinds de eerste meting van het CBS. Onder andere over de eigen financiële situatie bestaan veel zorgen, als gevolg van de hoge inflatie (12 procent) en de energiecrisis. Belangrijk om op te merken is dat de meting is uitgevoerd vóór Prinsjesdag, waar noodmaatregelen voor de flink gestegen energierekening zijn aangekondigd en tevens een stijging van het minimumloon met 10 procent werd gemeld.
(mah)
