Ksenia Iliuk is co-stichter van LetsData en voordien hoofd van de researchafdeling van Detector Media. Beide Oekraïense bedrijven gaan actief de strijd aan met desinformatie, onder meer door gebruik te maken van artificiële intelligentie. In de aanloop naar de beurs Cybersec Europe (op 19 en 20 april in Brussels Expo) deelde de keynote speaker in een exclusief interview met Business AM haar werkwijze, expertise en aanpak.
Beluister hier het interview van Business AM-journalist Sofie Sonck met Ksenia Iliuk:
Is het zinloos om te streven naar 100 procent betrouwbare informatie in een tijdperk waarin de wereld volledig en onomkeerbaar digitaal transformeert?
Kesnia Iliuk: “Ik denk dat dit iets is om altijd naar te streven, maar we moeten ons ervan bewust zijn dat de wereld de hele tijd verandert. Er komen steeds nieuwe factoren bij, nieuwe variabelen. Maar dit is wel iets om naar te streven, want het is eigenlijk één van de doelen van degenen die de kwaadaardige informatie campagnes uitvoeren.”
“Ze proberen ons te laten geloven dat de informatie zo vervormd is, dat alles zo complex is, dat het zinloos is om de waarheid te vinden en naar de waarheid te zoeken. Dus ik denk dat we nog steeds moeten geloven in en streven naar een ideaal scenario, en dat dan aan te passen aan de realiteit en het accepteren van deze nieuwe veranderingen. Het moet een dagelijkse gewoonte worden die we moeten leren voor onze persoonlijke buffer tegen desinformatie.
Ik denk dat dit iets is dat drastisch veranderd is vergeleken met 10 of 15 jaar geleden. Eigenlijk zijn informatiekennis en kritisch denken nu de vaardigheid die iedereen moet hebben. 10, 15 jaar geleden was het, wat dat betreft, makkelijker. Het was goed om te weten, goed om te begrijpen, maar niet noodzakelijk. En tegenwoordig is het eigenlijk een noodzakelijke vaardigheid om veel te navigeren.
Beschouwt u de propaganda van Oekraïne zelf ook als nepnieuws?
“Natuurlijk is er pro-Oekraïense propaganda, maar dat is niet per se desinformatie, omdat desinformatie een kwade bedoeling heeft aan de basis. Dus in het geval van Oekraïne, is er natuurlijk wat pro-Oekraïense propaganda, maar dat is een essentieel onderdeel om het moreel hoog te houden, allereerst van de troepen… als tweede in het algemeen voor het volk. Maar ik denk dat het heel belangrijk is om te begrijpen dat dit een soort opbeuring is, zolang het geen kwade bedoeling heeft die niet gebaseerd is op de puur valse informatie, dit is iets dat we gewoon kunnen laten staan.”
“We hoeven er niet direct mee om te gaan. Sommigen noemen het soft power, anderen noemen het meer propaganda. Maar zolang het aan deze kant blijft, is dit iets waar we niet mee omgaan. Dus dat is waarom de Oekraïense burgerlijke maatschappij het eigenlijk zeer, zeer nauwlettend volgt en het niet toestaat, dat bijvoorbeeld de autoriteiten dat soort grenzen overschrijden.
“En sommige dingen kunnen natuurlijk niet waar zijn. Zoals, bijvoorbeeld, het spook van Kyiv. Die mythe werd gecreëerd in het begin van de oorlog. En dit is natuurlijk een nepverhaal, maar het was een collectief beeld van een paar piloten in Oekraïne. Dus het is een urban legend. Is het waar? Nee. Is het desinformatie? Nee, want het heeft niet dit soort kwade bedoelingen.”
Meer in ons dossier Cybersecurity
(kg/evb)