Is het normaal dat de 34-jarige Mark Zuckerberg nu moet beslissen wat de 2 miljard gebruikers van zijn sociale netwerk Facebook mogen lezen en wat niet?
Uit recent onderzoek blijkt dat via Facebook verspreid ‘fake news’ tot geweld en politieke onrust heeft geleid in India, Duitsland, de Filippijnen, Myanmar en Libië. Mensen sterven en verliezen hun jobs door de leugens en haat die online wordt verspreid.
Sociale media zijn daar volgens verschillende onderzoeken al jaren van op de hoogte. Activisten in Myanmar lieten in 2013 Facebook al weten dat de situatie escaleerde. Een jaar later vroeg de Oekraïense regering Facebook om hulp met betrekking tot de Russische inmenging in het land. Maar het is pas 4 jaar later – nu de naam van Facebook door journalisten en overheden door het slijk wordt gehaald – dat het bedrijf actie onderneemt.
Mark Zuckerberg, een 34-jarige techneut, wordt verondersteld te bepalen wat 2 miljard gebruikers mogen lezen en wat niet
In het magazine ‘The New Yorker’ vraagt journalist Evan Osnos zich nu af of CEO Mark Zuckerberg Facebook kan ‘fixen’ vooraleer het de democratie vernietigt. De vraag beantwoorden is waarschijnlijk onmogelijk, maar Osnos geeft een goed inzicht in de psyche van Zuckerberg, de 34-jarige techneut, die nu wordt verondersteld te bepalen wat 2 miljard gebruikers mogen lezen en wat niet.
Ook de VS hebben ondertussen hun deel van de door Facebook gecreëerde politieke onrust gekend: er was de rol van het sociale netwerk in de presidentsverkiezingen vam 2016, het Cambridge Analytica-schandaal, de extreme tafelspringer Alex Jones, de ex-Facebookers die zich tegen de impact van het platform op de maatschappij verzetten (“Ik denk dat we het middel gecreëerd hebben dat toelaat het sociale weefsel van hoe een samenleving werkt te vernietigen”, zei Chamath Palihapitiya, een voormalig vice-president van Facebook, daarover onlangs nog.) Maar het is pas de voorbije weken dat het netwerk zich in het middelpunt van het politieke debat heeft geplaatst. De reden? Hoe kan het anders… uitspraken van president Trump.
© EPA
Hoe Zuckerberg de wereld ziet:
“De karikatuur van Zuckerberg is er een van een automatiseerder met weinig belangstelling voor de menselijke dimensie van zijn werk. Maar de werkelijkheid is anders: lang geleden al besliste hij dat historische omwentelingen onmogelijk pijnloos kunnen zijn. Net als [keizer] Augustus heeft hij vrede met zijn afwegingen. Hij verkoos meningsuiting boven waarheid, snelheid boven perfectie en schaalgrootte boven veiligheid. En zijn levensloop heeft hem ervan overtuigd dat hij probleem na probleem na probleem kan oplossen, ongeacht de onvrede die dat bij het volk oproept.
Maar op een gegeven moment begonnen deze gewoontes zich tegen hem te keren. Facebooks kolossale macht heeft hem schatrijk gemaakt, maar heeft ook gevaren met zich meegebracht. Of men het nu goed vindt of niet, Zuckerberg is een bewaker. De tijd dat Facebook van zijn fouten kon leren is voorbij. De kosten zijn te hoog en idealisme is niet langer een verdediging tegen verwaarlozing.”
Techbedrijven worden niet verondersteld mogelijke problemen op te lossen vooraleer ze nieuwe markten en landen betreden, zelfs wanneer ze geen weet hebben van de politieke situatie in een regio en hun moderatoren de lokale taal niet machtig zijn. Als we iets van Facebooks parcours kunnen leren is het wel dat men dat beter wel had geëist.
Niemand in de geschiedenis heeft ooit in die positie verkeerd
Zuckerberg is niet eens 35, maar de vraag die zich nu stelt is niet of hij ‘het probleem Facebook’ kan regelen dan wel of hij dat wil. Een gedachte die perfect wordt samengevat door Leslie Berlin, een geschiedkundige inzake technologie aan de universiteit van Stanford:
“De vraag die Mark Zuckerberg bezig houdt is de volgende: “Moet mijn bedrijf de scheidsrechter van waarheid en fatsoen worden voor 2 miljard mensen?” Niemand in de geschiedenis heeft ooit in die positie verkeerd.”
© Getty Images