Mark Zuckerberg, de CEO van het sociale medium Facebook, heeft in een 90 minuten durend podcast-interview met het Amerikaanse techblog Recode gezegd dat Holocaust-ontkenners niet van zijn netwerk moeten worden verbannen “omdat hij denkt dat verschillende mensen dat verkeerd begrijpen”.

Zuckerberg haalde de Holocaust als voorbeeld aan om te rechtvaardigen dat de pagina van het samenzweringsblog Infowars op Facebook kan blijven bestaan. Infowars geniet bekendheid onder Amerikanen omdat het blog in 2012 de informatie verspreidde dat de massaschietpartij van Sandy Hook door de regering Obama was opgezet om Amerikanen hun wapens te kunnen ontnemen en dat daarvoor acteurs waren ingezet. De Facebookpagina’s van Infowars en CEO Alex Jones (foto onder) hebben op Facebook meer dan 1 miljoen volgers.

“Ik denk dat verschillende mensen [de Holocaust] verkeerd begrijpen,” zei Zuckerberg. “Maar ik denk niet dat ze dat opzettelijk doen. […] Ook ik zeg soms foute zaken, net als u en als iedereen. Wat we daarom zeggen luidt als volgt: “Okay, jullie hebben een pagina en zolang jullie niet oproepen om anderen aan te vallen mogen jullie die pagina houden, zelfs als anderen het daar niet mee eens zijn of erdoor beledigd worden. Wel betekent dat niet dat we de berichten op zulke pagina’s via de newsfeed moeten verdelen.”

Het is niet de taak van Facebook om mensen te beletten zaken te zeggen die onwaar zijn

In de VS is grote controverse ontstaan over die uitspraken, waarna Zuckerberg aan Cara Swisher, de vrouw die het interview had afgenomen, een mail stuurde om zijn uitspraken te verduidelijken.

“Het was absoluut niet mijn intentie om mensen die de Holocaust ontkennen de verdedigen,” aldus Zuckerberg, die zelf van joodse afkomst is. Maar volgens hem is het evenmin de taak van Facebook om mensen te beletten iets te zeggen dat niet waar is. “Wel moeten we verhinderen dat via ons ‘fake news’ en leugens worden verspreid,” aldus nog de op twee na rijkste persoon ter wereld. Nog volgens Zuckerberg is het een van de kerntaken van Facebook om ‘mensen een stem te geven’.

Zuckerberg vindt alvast steun voor zijn standpunt bij een reeks journalisten, die de vrijheid van meningsuiting verdedigen. Zij wijzen er op dat mensen die op Facebook en Twitter hun stem konden laten horen aan de basis van de Arabische Lente lagen. Dat Facebook de ultieme stem zou krijgen in de beslissing wat waar en onwaar is, zou een absoluut onwerkbare wereld creëren.

© Getty Images

Facebook bevindt zich niet zozeer in de positie van censor, dan wel in die van absolute macht

De wereld heeft Facebook in een impasse geduwd door internet toe te vertrouwen aan bedrijven die aandacht verkopen aan adverteerders. Daarmee is ook elke hoop op een gezond maatschappelijk debat van de radar verdwenen, omdat dit de nivellering naar beneden toe tot de regel en niet tot de uitzondering heeft gemaakt.

Facebook bevindt zich niet zozeer in de positie van censor, dan wel in die van absolute macht. Die geeft Zuckerberg en co de mogelijkheid om op elk moment het belangrijkste distributiekanaal van menige publicatie volledig lam te leggen.

“Gemeenschap veilig houden”

Dat Facebook zegt de vrijheid van meningsuiting te willen verdedigen siert het bedrijf, maar die stelling staat dan weer haaks op een andere kerntaak van het bedrijf: “de gemeenschap veilig te houden” (to keep the community safe). Hoe je het draait of keert, Infowars en Holocaustontkenners verspreiden haat en die haat heeft zich al menig maal vertaald in geweld.

Een oplossing voor dit dilemma lijkt dus niet voor morgen, noch voor overmorgen. Feit blijft wel dat Facebook een veel grotere tolerantie aan de dag legt voor Holocaustontkenners dan voor cryptomunten.

© EPA

Beter af met de duivel die je kent dan met China

In hetzelfde interview werd Zuckerberg gevraagd of het niet beter zou zijn zijn bedrijf op te splitsen (Facebook is tevens eigenaar van Instagram, Whatsapp, Messenger,…). De man heeft duidelijk tijd gekregen om daarover na te denken, nadat hij dezelfde vraag in mei al kreeg voorgeschoteld in het Europees Parlement. Zijn antwoord zal menig Amerikaan en hun president als muziek in de oren klinken. Zuckerberg:

“Indien we dat doen, indien we – als land – beslissen dat we deze bedrijven willen kortwieken en het moeilijker voor hen gaan maken om in verschillende markten actief te zijn omdat ze kleiner zijn, dan zullen vele bedrijven bereid zijn onze taken over te nemen. En dan denk ik dat het alternatief de Chinese bedrijven zullen zijn.”