Leuvense genetici zijn op zoek naar onze Vlaamse ‘voormoeders’ voor verder biologisch en genetisch onderzoek.
De meesten onder ons erven onze achternaam van onze voorvaders, wat maakt dat stambomen – of eerder die van onze mannelijke voorouders – makkelijker te achterhalen zijn. Maar gisteren ging een Leuvens onderzoeksproject van start dat Vlamingen oproept om in plaats daarvan eens hun moederlijke stamlijn op te stellen.
‘Op dit moment gaat veel aandacht naar onze voorvaders, maar onze familiegeschiedenis wordt uiteraard ook gevormd door onze voormoeders’, zegt evolutionair geneticus Maarten Larmuseau (KU Leuven). ‘Het is daarenboven een stuk moeilijker om de moederlijke stamlijn – van jouw moeder naar haar moeder naar haar moeder en zo verder – op te stellen omdat de familienaam elke generatie verandert. Daarom willen we met dit project voor de nodige ondersteuning zorgen en deelnemers de knepen van de genealogie leren.’
‘Win-win’
Met het zogeheten ‘citizen science’-project MamaMito hopen onderzoekers van de KU Leuven zo’n tweehonderd koppels te selecteren die bereid zijn een genetisch onderzoek te ondergaan. Op basis van de stambomen die je opstelt en doorstuurt, kun je geselecteerd worden.
‘Dit onderzoek zal zich toespitsen op het mitochondriaal DNA: dat is belangrijke genetische informatie die enkel via de moeder en dus via de moederlijke lijn wordt overgedragen’, legt Larmuseau uit. ‘Op deze manier kunnen wij als wetenschappers meer te weten komen over de genetische variatie in het mitochondriale DNA tussen en binnen families in Vlaanderen. En tegelijkertijd komen de deelnemers meer te weten over hun eigen afkomst en familiegeschiedenis, een win-winsituatie dus.’
Hulpmiddelen
Om de zoektocht naar onze voormoeders wat gemakkelijker te maken, stellen de wetenschappers een aantal tips & tricks ter beschikking. Zo zijn er verschillende websites en programma’s die toelaten stambomen uit te tekenen, archieven te bezoeken, of zelfs – je raadt het al – je voorouders te zoeken.
Daarnaast organiseren de betrokken genetici ook een aantal lezingen in onder andere Merksem, Oostende, Mechelen, Gent en Leuven om beginners wegwijs te maken in het opstellen van een maternale stamboom of te helpen met eventuele vragen. Meer informatie vind je terug op de website van MamaMito.
MamaMito
‘MamaMito’ wordt geleid door de KU Leuven en Histories vzw, in samenwerking met de VUB, meemoo (Vlaams Instituut voor het Archief) en Familiekunde Vlaanderen. Het is één van de ‘citizen science’-projecten die steun krijgt van het Departement Economie, Wetenschap en Innovatie (EWI).