Kort nadat Kazachstan beloofd had meer olie aan Europa te leveren, gelastte een Russische rechtbank de sluiting van de terminal voor de pijpleiding die Kazachstan met de Zwarte Zee en Europa verbindt. Het werkstation zou slechts tijdelijk op slot gaan.
Tegen eind 2022 moet ongeveer 90 procent van de huidige import van Russische olie naar de Europese Unie geweerd worden. Het statenverband is intussen op zoek naar andere bronnen van bevoorrading.
Met die kennis heeft de president van Kazachstan, Kassym-Jomart Tokajev, maandag de voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel, de hand gereikt. De leider zou aangegeven hebben dat zijn land bereid is om meer olievaten te sturen, en “zijn koolwaterstofpotentieel te gebruiken om de situatie op de wereld- en Europese markten te stabiliseren”.
Jaarlijks wordt al tot 67 miljoen ton, voor Europa bestemde Kazachse olie door Rusland gevoerd. De reis gebeurt via een pijpleiding die aankomt in de haven van Novorossiysk, aan de Zwarte Zee-kust. Woensdag echter, twee dagen na de ontmoeting tussen Tokajev en Michel, heeft een Russische rechtbank de sluiting van de pijplijnterminal voor 30 dagen bevolen wegens milieubezwaren, meldt Euractiv.
Russische diplomatie?
Vindt Rusland het niet leuk dat zijn partner (die onder meer deel uitmaakt van de Euraziatische Economische Unie, een door Moskou geleide rivaal van de EU) Europa wil helpen? Het samenvallen van deze twee elementen kan verdacht lijken. Anderzijds is de terminal van Novorossiysk de laatste tijd verschillende malen gesloten geweest: in juni wegens de vondst van een bom uit de Tweede Wereldoorlog, en in maart na een storm die schade veroorzaakte.
Maar de sluiting is een echo van wat gebeurt met Nord Stream, de gaspijpleiding die Rusland met Duitsland verbindt. Ook die gaat volgende week dicht voor onderhoud, en ook daarvan weet niemand of-ie straks weer opengaat. Vooral Berlijn vreest dat ‘onderhoud’ slechts een voorwendsel is, en dat de sluiting permanent zou kunnen zijn.
Hoe dan ook, Kazachstan ziet zich geblokkeerd. De route via Rusland is zijn enige snelle verbinding met Europa. Ook dat levert overigens problemen op voor het land, dat zijn olie duidelijk moet markeren als Kazakhstan Export Blend Crude Oil (KEBCO), om te voorkomen dat het met Russische wordt verward en op zijn beurt geboycot wordt.
Een andere mogelijke pijpleiding die kan gebruikt worden ligt in China. Maar de olie zou dan de wereld rond moeten om zijn bestemming te bereiken – en het zou nog moeten blijken of de Volksrepubliek bereid is zijn pijpleiding uit te lenen voor doorvoer.
(lb/fjc)
