In sommige Europese landen bedraagt de inflatie meer dan 20 procent: hoelang kan Lagarde een geleidelijke renteverhoging blijven verdedigen?

De inflatie in de eurozone kwam in juni uit op 8,6 procent. Dat is opnieuw een recordniveau. In sommige Europese landen is het leven zelfs meer dan 20 procent duurder geworden. De Europese Centrale Bank (ECB) gaat deze maand normaal de rente verhogen met 25 basispunten. Maar zal dat wel voldoende zijn? De toezichthouder heeft lang (misschien wel te lang) gewacht om te sleutelen aan de rente.

Er komt maar geen einde aan de stijgende levensduurte. De afgelopen maanden heeft het Europese inflatiecijfer telkens een record gebroken en dat is voor de maand juni niet anders. Het leven is in de zomermaand maar liefst 8,6 procent (op jaarbasis) duurder geworden, tegenover een geldontwaarding van 8,1 procent in mei. Economen hadden een inflatie van 8,5 procent verwacht.

Lidstaten met een inflatie hoger dan 10 procent

Geen enkel land in de eurozone ontsnapt aan de stijgende prijzen. Uit de cijfers van Eurostat blijkt dat negen van de negentien landen uit de monetaire unie het hoofd moeten bieden aan een inflatie van minstens 10 procent. Die landen zijn:

  • Estland: 22 procent
  • Litouwen: 20,5 procent
  • Letland: 19 procent
  • Slowaijke: 12,5 procent
  • Griekenland: 12 procent
  • Slovenië: 10,8 procent
  • België: 10,5 procent
  • Luxemburg: 10,3 procent
  • Spanje: 10 procent

Belangrijke kanttekening: Eurostat werkt met een geharmoniseerd inflatiecijfer om zo alle landen uit de eurozone te kunnen vergelijken. De berekeningswijze kan dan ook afwijken van die die gebruikt wordt in de landen zelf. Volgens het statistiekenbureau Statbel kwam de Belgische inflatie in juni bijvoorbeeld uit op 9,65 procent, wat dus lager is dan het Europese cijfer.

De Europese regeringen hebben al verschillende maatregelen genomen om de koopkracht van de gezinnen te beschermen, zoals de btw-verlaging op gas en elektriciteit in ons land, maar na de miljarden euro’s aan steunmaatregelen tijdens de coronapandemie is hun slagkracht nu eerder beperkt.

Druk op de ECB neemt toe

De centrale banken proberen de inflatie binnen de perken te houden door de rente te verhogen, maar momenteel dus zonder resultaat. De ECB is een van de uitzonderingen. Die centrale bank gaat pas deze maand in actie schieten. Op de planning staat een renteverhoging met 25 basispunten. Dat heeft Christine Lagarde, voorzitter van de ECB, nogmaals bevestigd tijdens het zomerforum van de toezichthouder in het Portugese Sintra.

Lagarde en haar team mikken op een inflatie van 2 procent (op de middellange termijn). Dat is ruim vier keer minder dan het huidige inflatieniveau. Dat doet dus de vraag rijzen of een renteverhoging met 25 basispunten voldoende zal zijn om de geldontwaarding in te perken. De Federal Reserve heeft bijvoorbeeld een verhoging met 75 basispunten aangekondigd in juni.

Snellere renteverhoging in september

De kans dat de ECB zal opteren voor een renteverhoging met 50 basispunten in september neemt door het hoge inflatiecijfer wel toe. Lagarde is een voorstander van geleidelijke verhogingen, maar ze heeft al aangegeven dat ze bereid is sneller aan de handrem te trekken indien dat nodig is. “Wanneer we bijvoorbeeld zien dat de inflatieverwachtingen zich loskoppelen van de inflatie zelf of bij een al te grote economische ontwrichting in de beschikbaarheid van grondstoffen. In zo’n situatie zouden we ons accommoderend beleid sneller moeten herzien”, klonk het op het zomerforum.

Lagarde kan zich misschien nog optrekken aan de kerninflatie. Die bedroeg in juni 3,7 procent, tegenover 4,1 procent in mei. “Een kleine daling van de kerninflatie zal de beleidsmakers van de ECB enige verlichting brengen, maar wij verwachten dat de bezorgdheid op korte termijn de grootste impact zal blijven hebben op de besluitvorming in de komende maanden”, merkt Maeva Cousin, econoom bij Bloomberg, op.

(am)

Meer