‘3 maanden geleden voorspelden we dat 160 landen in 2020 een reële stijging van het inkomen pro capita zouden laten optekenen. Vandaag gaan we ervan uit dat er in 170 landen een reële daling zal zijn.’ Dat zegt de Bulgaarse Kristalina Georgieva, die in september vorig jaar Christine Lagarde opvolgde aan het hoofd van het International Monetair Fonds (IMF).

‘We worden geconfronteerd met de eerste globale crisis sinds de Tweede Wereldoorlog en de Grote Depressie. Meer dan 100 landen hebben de voorbije weken al bij het IMF aangeklopt voor hulp’, zegt ze in een interview met de Franse zondagskrant Le Journal du Dimanche.

Een crisis die haar gelijke niet kent. Niet enkel omdat ze een sanitaire en economische crisis combineert. Maar omdat we de economie hebben moeten stilleggen, wat de gevolgen van de schok verergert.

Crisis is onvergelijkbaar met 2008

Volgens Georgieva is de crisis onvergelijkbaar met die van 2008. Omdat China en een aantal Aziatische landen toen nog een zekere dynamiek in de wereldeconomie hadden kunnen injecteren. Een fenomeen dat vandaag totaal ontbreekt. Ook het feit dat de grote economieën kolossale bedragen in het systeem hebben gepompt zal maar resultaat opleveren eens er een geneesmiddel of vaccin is en wanneer het virus in alle landen onder controle is. Eerder zal men zich niet veilig voelen. 

30 van de meer dan 100 landen die om hulp vroegen zijn ondertussen al geholpen, aldus de Bulgaarse, die ook hoogleraar economie is aan de Universiteit van Sofia. De focus is daarbij altijd geweest om de armste landen eerst te helpen. Die landen worden niet enkel met het virus geconfronteerd. Hun centrale banken hebben evenmin de middelen die hun collega’s in de rijke landen ter beschikking hebben. Ook hun gezondheidssystemen zijn een pak minder performant, terwijl de grondstoffenprijzen instorten.  Georgieva ziet de prijs van een vat olie op middellange termijn trouwens moeilijk boven de 30 dollar uitkomen. Daarenboven worden deze landen ook nog eens met een kapitaalvlucht geconfronteerd. Investeerders zoeken veiliger oorden op.

Lage, soms negatieve rentevoeten worden vast gegeven

Toch maakt Georgieva zich weinig zorgen om de massale schulden die worden gemaakt. Lage, soms negatieve rentevoeten zullen nog lang een vast onderdeel vormen van het economische panorama. Wat op zijn beurt de schuldenberg beter beheersbaar maakt voor bedrijven en overheden. Gelukkig ook zit het IMF nu op een oorlogskas van 1.000 miljard dollar, vier keer meer dan in 2008.

De Bulgaarse wil deze crisis ook niet zomaar verloren laten gaan. Volgens haar is de tijd rijp om een reeks problemen aan te pakken die al te lang in de wereldeconomie sluimeren: er is de inkomensongelijkheid, de klimaatwijziging en ook – zoals nu blijkt – de kwetsbaarheid van de wereldeconomie wanneer ze met een fenomeen als het coronavirus wordt geconfronteerd. Dit alles maakt dat er nu zaken in gang kunnen worden gezet, die tot voor kort onbespreekbaar waren. 

De wereld wordt met een leiderschapstest geconfronteerd

De wereld wordt met een leiderschapstest geconfronteerd, die om solidariteit en eensgezindheid vraagt, eerder dan om protectionisme en populisme. Het valt ook op dat het vaak vrouwen zijn die nu het voortouw nemen, aldus nog Georgieva. ‘Uiteindelijk zal dit leiden tot een betere wereld. Meer kennis zal digitaal worden overgebracht, e-commerce zal tot volle ontplooiing komen, er zal minder gevlogen worden en meer per videoconferentie worden vergaderd, wat op zijn beurt de CO2-uitstoot zal doen dalen. Er komt ook meer focus op gezondheidszorg. Wel is het aan ons om de juiste keuzes te maken.’