Hoe het vrouwentennis terugvecht tegen China

Gisteren besliste de Women’s Tennis Association (WTA), de koepelorganisatie voor vrouwelijke tennisspeelsters, om elk tennisevenement in China en Hongkong af te lassen. Hiermee wil de WTA duidelijkheid eisen van China over tennister Peng Shuai. Sinds zij een toppoliticus van het Chinese staatsapparaat beschuldigde van misbruik, is ze van de aardbol verdwenen. Ook de Europese Unie wil duidelijkheid van China.

Waarom is dit belangrijk?

Het is niet de eerste keer dat een voorstaand iemand die kritiek uit op het regime van Xi Jinping zomaar verdwijnt. Met de verdwijning van Peng Shuai lijkt het respijt van het Westen tegenover China alleszins op, nu verschillende organisaties en instellingen druk zetten op China om transparant te zijn.

De strategie van China lijkt duidelijk: al wie direct kritiek uit op de Communistische Partij, wordt in de gaten gehouden en riskeert uiteindelijk te verdwijnen. Daarna worden ze ofwel dood teruggevonden, of in de gevangenis gegooid. Sommigen keren gewoon terug naar de maatschappij, maar dan wel onder strikte voorwaarden. Het overkwam ook Meng Hongwei, voormalig voorzitter van de internationale politieorganisatie Interpol. In 2018 verdween hij zomaar tijdens een trip naar China; 18 maanden later werd hij schuldig bevonden aan corruptie, en voor 13 jaar de cel in gegooid.

Misbruik

Niet met Peng Shuai, lijkt de tendens. Begin november beschuldigde zij voormalig vicepremier Zhang Gaoli van misbruik; een half uur later verdween haar socialemediapost hierover, kort daarna ook zijzelf. Sindsdien ontbreekt elk spoor van Peng Shuai. Wel kreeg de WTA nog via email een brief van haar (of zo wordt alvast beweerd), en kon het Internationaal Olympisch Comité met haar videobellen. Hiervan werd later een foto de wereld in gezwierd.

In de email aan de WTA werd geschreven dat de post waarin ze de ex-vicepremier beschuldigde niet zelf had geschreven, en hier ook niet achter stond. Het vermeende misbruik werd afgedaan als “niet waar”. Verder geeft ze aan dat ze niet wordt vastgehouden of vermist is, maar gewoon thuis uitrust. Daarna volgt nog de vraag om in de toekomst haar goedkeuring te vragen als er iets over haar wordt gepubliceerd.

Meer impact dan Interpol

Michael Caster, oprichter van mensenrechtenwaakhond Safeguard Defenders, spreekt zich uit over de situatie: “Het is gek dat op dit moment de Women’s Tennis Association meer geloofwaardigheid heeft in het veroordelen van China’s mensenrechtenschendingen, ontvoeringen en het doorzien van propaganda en slappe verklaringen dan Interpol.

Hiermee verwijst Caster naar de zaak-Meng Hongwei. Toen hij in China verdween en zijn ontslagbrief met de post aankwam in het hoofdkwartier in Lyon, werden er amper vragen gesteld. Na enige druk van media moest de secretaris-generaal van Interpol, Jürgen Stock, toegeven dat Interpol gewoon geen toegang kreeg tot China. Hierna volgde geen verdere stappen; 18 maanden na zijn verdwijning werd Meng Hongwei veroordeeld en opgesloten.

Ondertussen doet het Xi-regime er alles aan om de westerse pers te betichten van fake news en sensatiezucht. Toch blijft de WTA doordrukken om sluiting te krijgen. Ook de Europese Unie sprak dezelfde taal: het wil controleerbaar bewijs dat Peng Shuai veilig is, en wil een grondig en transparant onderzoek naar het misbruik.

(bzg)

Meer