De essentie: Binnen enkele dagen opent in Londen een nieuwe gasbeurs. Die kan gebruikt worden om het prijsplafond te omzeilen.

Ter herinnering: Het prijsplafond beperkt de prijs van aardgas tot een maximum van 180 euro per megawattuur (MWh). Daarvoor moet aan twee voorwaarden worden voldaan:

• De Europese groothandelsprijs, de Nederlandse TTF-prijs, moet drie opeenvolgende dagen boven de maximumprijs uitkomen.
• De prijs moet gedurende die drie dagen ook minstens 35 euro hoger liggen dan de referentieprijs voor vloeibaar gas (LNG) op de wereldmarkt.
• De regel moet ervoor zorgen dat Rusland geen misbruik kan maken van woekerprijzen zoals die tijdens vorige zomer. Tijdens de piek in augustus bereikte de prijs van aardgas op de Nederlandse TTF-markt, de referentieprijs in onze contreien, toen zo’n 340 euro per MWh. 

Brits alternatief

Maar: Het prijsplafond is echter enkel van toepassing in de EU-lidstaten en dus niet in het Verenigd Koninkrijk. Kort nadat de maatregel werd aangekondigd, begon het idee voor een Brits alternatief dan ook opgang te maken.

• Intercontinental Exchange (ICE), de uitbater van de TTF-gasbeurs, maakt daar nu werk van. Op 20 februari zal het een alternatieve gasbeurs lanceren in Londen. Daar zal de prijs van aardgas niet beperkt worden.
• De gevolgen zijn niet te overzien. Wanneer de TTF-prijs boven de 180 euro per MWh uitkomt, zal de handel gewoon in Londen kunnen worden verdergezet. Voor consumenten zal het prijsplafond daardoor wel eens een lege doos kunnen zijn. 
• Toch belangrijk om te vermelden: de Europese voorraden zijn momenteel beter gevuld dan aanvankelijk werd gevreesd. Dat komt door een combinatie van warmere temperaturen dan normaal, de import van grotere hoeveelheden LNG dan verwacht en een hogere output van alternatieve energiebronnen. 
• De kans dat de prijs van 180 euro per MWh in de nabije toekomst wordt bereikt, is dan ook klein. Vorige zomer was dat een ander verhaal geweest: toen zou het 40 dagen actief zijn geweest, moest het toen al hebben bestaan.

“Verzekeringsoptie”

Opgemerkt: Trabue Bland, vicepresident van de ICE-futuremarkt, noemde de maatregel een “verzekeringsoptie” voor klanten, berichtte Reuters in januari.

• “Het doel van ICE is de creatie van markten voor onze klanten om hun risico’s te beheren en wij zijn het aan onze klanten verplicht om oplossingen te bieden voor de problemen waarmee zij worden geconfronteerd.”
• Critici van het prijsplafond zeiden eerder al dat dit voor aanzienlijke marktverstoringen zou kunnen zorgen. Met name Nederlandse en Duitse politici waren er om die reden tegen.
• Federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) zei volgens Mijnenergie.be dat het prijsplafond overigens niet meteen een impact zal hebben op het prijsplafond. Dat zou blijken uit de eerste internationale rapporten daarover. Wel zouden er risico’s zijn die verder moeten worden onderzocht.