De Europese Unie, China en Rusland werken aan een bijzonder platform dat bedrijven moet toelaten om handel met Iran te blijven voeren. Die constructie moet de ondernemingen de kans bieden om de sancties van de Verenigde Staten tegen Iran, die in november van kracht worden, te ontwijken. Dat heeft Federica Mogherini, de hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van de Europese Unie, gezegd.

Eerder al hadden ook Frankrijk en Duitsland naar de Europese Unie een oproep gedaan om bij zijn buitenlands beleid een onafhankelijker koers te varen tegenover de Verenigde Staten, die zich immers steeds meer onvoorspelbaar tonen.

Kernakkoord

Aanleiding voor het nieuwe Europese standpunt is de beslissing van de Amerikaanse president Donald Trump om zich uit het nucleair akkoord met Iran terug te trekken en een aantal sancties tegen het land door te voeren. Hij had daarbij ook zijn bondgenoten opgeroepen de sancties te volgen.

Bedrijven die de Amerikaanse economische maatregelen naast zich neerleggen, riskeerden dan ook belangrijke consequenties. Onder meer Europese bedrijven zoals Daimler of Total hebben zich daardoor uit de Iraanse markt teruggetrokken. Onder meer Frankrijk en Duitsland hebben echter herhaaldelijk aangegeven de samenwerking met Iran te willen verder zetten.

De aankondiging van het nieuwe platform volgde op gesprekken die Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland, Rusland, China en Iran over de problematiek hebben gevoerd. Mogherini voerde aan dat het platform de wetgeving van de Europese Unie volgt en ook tot andere partners in de rest van de wereld zou kunnen worden uitgebreid.

“Het nieuwe platform vormt onderdeel van een streven van de Europese Unie om voor zijn munt een grotere internationale rol te reserveren,” merkt het persbureau Bloomberg op. “Handel met Iran kan Europa helpen om een grotere onafhankelijkheid uit te bouwen tegenover de Amerikaanse economie en de dollar.”

Ontgoocheld

“Europa zegt zich, net zoals de Verenigde Staten, zorgen te maken over het Iraanse raketprogramma en zijn inmenging in het Midden-Oosten,” aldus nog Bloomberg. “Er wordt echter aan toegevoegd dat deze bekommernissen geen betrekking hebben op het nucleaire akkoord dat met Iran werd gesloten en waarop geen enkele inbreuk kon worden vastgesteld.”

“Iraanse leiders hebben echter al aangevoerd dat de Europese landen onvoldoende inspanningen hebben gedaan om de overeenkomst te beschermen. Opgemerkt werd dat onder meer beloofde economische compensaties niet zijn nagekomen.”

In een reactie zei Mike Pompei, Amerikaans minister van buitenlandse zaken, dat de Verenigde Staten zwaar ontgoocheld zijn over de Europese beslissing. Donald Trump heeft landen al gewaarschuwd dat er een keuze moest gemaakt worden tussen handel met de Verenigde Staten of met Iran.

Javier Solana, voormalig secretaris-generaal van de Nato en gewezen buitenlands zaakgelastigde van de Europese Unie, waarschuwde dat de grote internationale financiële slagkracht van de Verenigde Staten de kansen op Europees succes zwaar zullen hypothekeren. “De macht van de Verenigde Staten wordt momenteel niet door het leger, maar door de dollar bepaald,” aldus Solana.