5 economische voorspellingen voor 2023

Met corona, Oekraïne en de inflatieschok was het de voorbije jaren lastig om zinvolle economische voorspellingen te maken. Aan de vooravond van 2023 doen we toch een nieuwe poging om de belangrijkste trends voor de Vlaamse economie in te schatten. Hierbij onze vijf economische voorspelling voor 2023:

1. Magere economische groei

De vertrouwensindicatoren voor onze economie schetsen de jongste tijd een wel heel somber beeld. Zo viel het consumentenvertrouwen dit najaar terug tot het laagste niveau sinds midden jaren 80. En ook het ondernemersvertrouwen is de voorbije maanden snel afgenomen. Toch lijkt de economie opmerkelijk beter stand te houden. Ondanks het wankele vertrouwen blijven de bestedingen nog redelijk op peil. In de tweede helft van 2022 stagneerde de economische activiteit min of meer. De traditionele economische voorspellers zijn er niet echt uit of we nu wel of niet in recessie gaan: de voorspellingen gaan van net niet tot net wel. En zelfs als we in recessie gaan, zal het een vrij milde recessie zijn. Dat betekent meteen ook dat er niet echt een inhaalbeweging zal zijn in het herstel. Bovendien blijven er nog heel wat onzekerheden die een rem zetten op de economie, met name de impact van de hogere rente in de belangrijkste economische blokken, de onzekere dynamiek van de grondstoffenprijzen, de covid-epidemie in China, het geopolitieke klimaat… Het meest waarschijnlijke scenario is allicht dat we voor een langere periode van vrij magere economische groei staan, met vooral veel variatie in hoe erg bedrijven/sectoren geraakt worden.

2. Afkoelende inflatie

Op de internationale markten zijn de prijzen van de meeste grondstoffen sinds de lente duidelijk aan het dalen. Die prijzen keren niet noodzakelijk terug naar de pre-corona niveaus, maar het feit dat ze niet langer doorstijgen, maar nu zelfs zakken, heeft wel belangrijke implicaties voor de inflatie. Zo suggeren de futuremarkten voor gas dat de prijzen de komende jaren geleidelijk zullen dalen. In 2023 zou die prijzen schommelen rond het huidige niveau, net boven 100 euro per Mwh, om dan te zakken in 2024 (90 euro) en in 2025 (60 euro). Tegen die achtergrond zal de inflatie het komende jaar duidelijk afkoelen (tenminste zonder nieuwe verrassingen op de grondstoffenmarkten). Voor de duidelijkheid, dat betekent niet dat de prijzen fors gaan dalen, maar dat ze gemiddeld genomen minder snel zullen stijgen. Volgens de recentste ramingen van het Planbureau zou de inflatie tegen eind 2023 tussen 2 en 3 procent uitkomen. 

3. Aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt

Moeilijkheden om geschikt personeel te vinden is al jarenlang één van de belangrijkste bezorgdheden van de Vlaamse ondernemers. Dat zal in 2023 niet anders zijn. In het licht van de kostenexplosie waarmee ze geconfronteerd worden, zullen sommige bedrijven noodgedwongen moeten besparen op personeel, maar massale ontslagen zitten er niet aan te komen. Met de krapte op de arbeidsmarkt in het achterhoofd zullen bedrijven doen wat ze kunnen om hun personeel te behouden. In die zin zal de economische malaise weinig doen om de krapte te verlichten. Gezien de demografische dynamiek zal de krapte op de arbeidsmarkt trouwens de komende twintig jaar een belangrijke uitdaging blijven voor de Vlaamse economie. De kwalitatieve krapte (m.b.t. specifieke gezochte skills) komt daar nog bovenop.

4. Toenemend aantal faillissementen

Nadat er in de coronacrisis uitzonderlijk weinig bedrijven failliet gingen, mede dankzij de overheidsmaatregelen, werd er in 2022 een inhaalbeweging ingezet. In de eerste helft van het jaar gingen het meeste bedrijven failliet sinds 2013. Het is weinig waarschijnlijk dat 2023 meteen veel beterschap zal brengen. In de huidige crisis is er veel variatie in hoe erg bedrijven geraakt worden: sommige hebben nog een vast energiecontract, andere niet, sommige kunnen hogere kosten grotendeels doorrekenen, andere niet, sommige hebben buffers kunnen opbouwen, andere niet, sommige zien geen terugval in hun afzetmogelijkheden… Voor veel bedrijven dreigt de combinatie van hogere energiekosten, hogere loonkosten en afnemende vraag te veel te worden. Tegen die achtergrond blijven de faillissementscijfers allicht ook in 2023 hoog.  

5. Beleidsimpasse

De voorbije weken hadden heel wat politici de mond vol over hervormingen. Verschillende regeringspartijen willen in het voorjaar nog uitpakken met belangrijke hervormingen op vlak van arbeidsmarkt, fiscaliteit, pensioenen, … Het lijkt weinig waarschijnlijk dat daar echt iets van in huis zal komen. Ons groeipotentieel staat onder druk, onze overheidsfinanciën wankelen, onze concurrentiepositie verslechtert snel, de vooruitzichten op middellange termijn zijn verontrustend mager en we verliezen terrein in allerlei internationale rangschikkingen. Dat zouden allemaal meer dan voldoende redenen moeten zijn om dringend werk te maken van de noodzakelijke structurele hervormingen, maar meer dan waarschijnlijk zullen politieke spelletjes nog maar eens de bovenhand nemen. 2023 zal eerder het startpunt worden van de volgende verkiezingen dan het jaar van de structurele hervormingen.


De auteur Bart Van Craeynest is Hoofdeconoom bij Voka en auteur van het boek Terug naar de feiten

Meer