Onvoldoende nauwkeurig: Het Federale Grondwettelijk Hof in Karlsruhe bekritiseerde de wetten van de deelstaten omdat ze niet nauwkeurig genoeg zouden bepalen onder welke omstandigheden gegevens mogen worden verwerkt.

• De rechters eisten dat de wetgeving zou worden herschreven. Daarbij werd opgemerkt dat de bevoegdheden van de speurders over het verzamelen van de gegevens bijzonder ruim was geformuleerd.
  • De motivatie die bij het vergaren van de data werd gehanteerd, bleven volgens de rechter ver achter de grondwettelijk vereiste drempel van een aanwijsbaar gevaar. Er was volgens hen dan ook een duidelijke inbreuk tegen het zelfbeschikkingsrecht van de burger op het gebied van informatica.”
  • Het Hof oordeelde dat een geautomatiseerde analyse of interpretatie van data gerechtvaardigd kan zijn, maar voegde eraan toe dat daarbij de ernst van de mogelijke misdrijven in aanmerking moet worden genomen. “Het evenredigheidsbeginsel is hier van bijzonder belang”, merkte het Grondwettelijk Hof op.
• De software, geleverd door Palantir Technologies, kan verbanden vinden die individuele onderzoekers niet zouden zien.
  • Informatie die al in verschillende gegevensbanken van de politie is opgeslagen, wordt door het programma samengebracht om relaties te leggen tussen mensen, groepen of zelfs locaties.
  • De software is gebruikt om terrorisme, georganiseerde misdaad en kindermisbruik te onderzoeken.
  • De software werd ook ingezet voor een onderzoek naar de Reichsbürger, een ondergronds extreemrechts netwerk waarvan een aantal leden in december werd beschuldigd van een complot om de Duitse regering omver te werpen.

Discriminatie: De zaak tegen het gebruik van de software was aangespannen door de organisatie Gesellschaft für Freiheitsrechte (GFF).

• De groep betoogde dat de software gegevens van onschuldige mensen gebruikte om aanwijzingen te vinden en ook fouten kon opleveren en mensen kon treffen die het risico liepen door de politie te worden gediscrimineerd.
• Hessen heeft nu tot eind september tijd gekregen om de bepalingen van de wet te herzien. In Hamburg, waar de technologie nog niet is gebruikt, is de wet nietig verklaard.
• Er loopt voor het Grondwettelijk Hof ook nog een gelijkaardige klacht tegen de deelstaat Noordrijn-Westfalen, die ook al van de software gebruik maakt.
• Ook andere deelstaten willen hun politiediensten de mogelijkheid bieden geautomatiseerde gegevensanalyse te gebruiken.

(nd)