Terwijl de wereld in 2020 in de ban was van het coronavirus gaat alle aandacht in 2021 naar vaccins. Opvallend is dat landen die uitstekend presteerden in 2020 in het bedwingen van de pandemie, nu falen in hun vaccinatieprogramma. Dit zou wel eens heel onverwachte economische gevolgen kunnen hebben.
2020: het jaar van Azië en Oceanië
Vorig jaar keken heel wat Amerikanen en Europeanen met jaloezie naar de situatie in landen als China, Zuid-Korea, Taiwan, Australië en Nieuw-Zeeland. Vooral die laatste drie waren wereldwijde voorbeelden van hoe je op een niet-dictatoriale wijze een pandemie kon bedwingen. De situatie werd nog pijnlijker toen het bleek dat die landen Kerst en Nieuwjaar in familieverband konden vieren, terwijl West-Europeanen eenzaam in de koude zaten te bibberen. Het contrast met onze tegenvoeters kon niet groter zijn. Maar Kerstmis 2021 zou er wel eens heel anders uit kunnen zien.
De koplopers in 2021: VS, VK en Isräel in de ontsnapping
Bij Business AM zijn we niet de enigen die erop gewezen hebben dat een aantal referentielanden de vaccinatie- uitrol veel beter hebben aangepakt dan België en een aantal andere Europese landen. Het VK, de VS en Israël hebben dit gezien als een soort militaire oefening met deadlines en doelen en hebben deze missie met succes volbracht.
Het peloton in 2021: België en Europa verdienstelijke middenmotors
De programma’s in Europa zijn wat later opgestart maar beginnen nu toch op kruissnelheid te komen. We hebben nog een fikse achterstand op de koplopers, maar opvallend genoeg fietsen de Europese landen wel aan de kop van het achtervolgende peloton. Zij doen het beter dan alle andere continenten en veel beter dan Azië en Oceanië.
De bus in 2021: Taiwan, Australië en Nieuw -Zeeland
In wielertermen bestaat de bus uit renners die het wat rustiger aandoen en toch binnen de tijd wensen aan te komen. Je kan rustig stellen dat de 3 sterren van 2020 zich hier bevinden. Het vaccinatietempo in die 3 landen is opvallend laag en teleurstellend.
Als je gezellig op het terras kan tafelen, lijkt de noodzaak van vaccineren ineens veraf. Terwijl wij hier in Europa omzeggens paranoïde worden van het vaccinatietempo en elke zichzelf respecterende krant en website minimum 70 % van zijn nieuws besteedt aan de heilige Drievuldigheid: corona, vaccins en lockdown, was dit voor heel wat Aziaten en Oceaniërs een ver-van-hun-bed show, zeker de laatste maanden.
De wereld op zijn kop
Alleen bestaat het gevaar dat deze traagheid hen zuur kan opbreken in het najaar, wanneer – als alles volgens plan verloopt wat betreft de leveringen- de economieën van de VS en Europa terug open zullen zijn.
We komen dan in een zeer eigenaardige situatie terecht, waarin de meest geraakte landen niet kunnen afreizen naar de minst getroffen landen, niet omdat ze niet gevaccineerd zijn, maar omdat de bevolking van die landen niet immuun is. De koplopers worden aldus de volgers.
De gevolgen voor de wereldeconomie
De cijfers van het eerste kwartaal laten nochtans uitschijnen dat er niets aan de hand is. Het herstel is zeer krachtig aan de andere kant van de wereld. In maart 2021 produceerden de Chinezen 18.5% meer dan in maart 2020, weliswaar het dieptepunt. Een aantal factoren doen echter vermoeden dat het najaar 2021 wat complexer zal worden voor de landen uit Azië en Oceanië.
Sommige landen zijn zeer afhankelijk van internationaal toerisme. Nieuw-Zeeland hangt bijvoorbeeld voor bijna 20% af van toerisme. Je kan je niet voorstellen dat het land open kan gaan als het hele land niet is gevaccineerd.
Het besef dat ontstaan is bij vele bedrijven, namelijk dat de globalisatie en de internationale wereldhandel is doorgeslagen, zal zich ook geleidelijk aan laten voelen. Het is niet alleen een vraag van de consumenten om lokale producten te kopen – de zogenaamd korte keten -, maar het heeft ook economisch zin als je kijkt hoe de verschepingstarieven zijn geëxplodeerd en hoe de lonen in Azië zijn toegenomen.
Verder onderschatten speculanten het belang van het menselijke contact. Indien deze situatie aanhoudt, waar het eigenlijk onmogelijk blijft om fabrieken te bezoeken in China of andere landen in Azië, zal deze trend van ‘reshoring’ – dit is terughalen van productie naar je eigen land – alleen nog versterkt worden. Samen met het constante tromgeroffel van president Xi van China – die aanstuurt op een nieuwe Koude Oorlog – zouden we dan ook wel eens verrast kunnen worden wanneer het Westen in het najaar zijn achterstand ongedaan begint te maken.
Voetnoot: De auteur is zelf aandeelhouder van een bedrijf dat beslist heeft om zich terug te trekken uit China en de productie in Europa op te starten omdat het omzeggens onmogelijk is om het land binnen te geraken waardoor kwaliteitscontrole niet te garanderen is.
De auteur Xavier Verellen is actief in de ‘Internet of Things’-industrie. Binnenkort komt zijn eerste boek Human Park uit.
