In Frankrijk regent het ontslagrondes bij grote bedrijven. Bij Danone vallen 2.000 ontslagen, waarvan 400 tot 500 in Frankrijk zelf. Supermartktketen Auchan laat 1.475 mensen gaan, bovenop de 517 die in januari al waren aangekondigd. Nokia schrapt bij onze zuiderburen 1 op elke 3 jobs, terwijl hotelketen Accor 1.000 à 1.200 mensen laten vertrekken. Airbus en Air France met respectievelijk 15.000 en 7.580 jobs zijn niet verwonderlijk de grootste slachtoffers van de Covid-19 crisis.
Volgens cijfers van het Franse Ministerie van Arbeid zijn tussen 1 maart en 8 november 2020 niet minder dan 620 herstructureringsplannen ingediend, waarbij 66.000 jobs betrokken zijn. Het gaat om een verdrievoudiging van de cijfers in vergelijking met 2019.
Opmerkelijk daarbij is dat vele van die plannen worden ingediend door multinationals zoals Danone en Auchan. Die behoren niet direct tot de slachtoffers van de Covid-19 crisis.
‘Multinationals lieten het voorbije 10 jaar veel te breed hangen’
Maar volgens verschillende managementadviesbureaus hebben de grote multinationals het de voorbije 10 tot 12 jaar veel te breed laten hangen, ‘bij gebrek aan externe schokken’. Dat heeft bij grote bedrijven tot 7, soms wel 11 hiërarchische niveaus geleid tussen het topmanagement en de mensen op de werkvloer.
Daar komt snel een einde aan, nu de Covid-19 crisis ervoor heeft gezorgd dat een multinational vandaag moet weten wat de consument lokaal van hem verwacht. Om synergieën te realiseren moeten bedrijven hun processen daaraan aanpassen.
Huidige crisis manifesteert zich onder 4 verschillende vormen
De huidige crisis manifesteert zich onder verschillende vormen:
- Er is ten eerste de digitalisering, die het gedrag van de consument ingrijpend heeft veranderd. Eerder deze week bleek uit een enquête van adviesbureau McKinsey dat stijging van BOPIS – buy online, pick-up in-store – zich al in de maatschappij heeft verankerd. 56 procent van de respondenten van een McKinsey-enquête zegt dat ze ook na de pandemie aan BOPIS zullen blijven doen.
- Dan is er het werken vanop afstand. Een praktijk die in verschillende EU-landen pre-Covid de uitzondering was, maar nu in vele bedrijven de norm begint te worden.
- Daarbovenop worden bedrijven geconfronteerd met de grootste economische crisis sinds Wereldoorlog II.
- De maatschappij is dan ook nog eens vragende partij voor transformatie: ecologie of ‘groener’ produceren, een gewijzigd consumptiepatroon onder impuls van de millennials en de vergrijzende bevolking, de nieuwe mogelijkheden die technologie met zich meebrengt en die steeds vaker is gebaseerd op ‘instant gratification’. Het moet met andere woorden allemaal onmiddellijk verkrijgbaar zijn.
Dat alle heeft gevolgen voor de werkgelegenheid: niet enkel inzake knowhow, maar ook wat betreft de omvang van het werknemersbestand.
Complexiteit binnen bedrijf nam voorbije 25 jaar met een factor 35 toe
Bedrijven moeten zich dus aanpassen. Als Covid een zaak heeft geleerd is dat vele zaken eenvoudiger kunnen. Net nu bedrijven steeds ingewikkelder in elkaar zitten. Volgens Jean-Michel Caye van de Boston Consulting Group is de complexiteit binnen in bedrijven de voorbije 25 jaar met een factor 35 toegenomen, net als de managementlagen enkel verder zijn uitgebreid. Dat heeft hun aanpassingsvermogen en hun behendigheid aangetast.
In vele bedrijven wil men de crisis dan ook als ‘excuus’ aanwenden om doorgedreven herstructureringen door te voeren. Mooie principes als ‘groener ondernemen’ en ‘deglobalisering’, die meestal haaks staan op de kapitalistische principes, verhuizen voorlopig naar het vriesvak. Verwacht wordt dat daarbij de bestaansreden van gemiddeld 15 tot 20 procent van het werknemersbestand in vraag zal worden gesteld.
Want de enige realiteit is dat bedrijven enkel een economische en sociale toekomst hebben wanneer ze winst maken.
