Bijna 20 procent van de totale oppervlakte ongerepte tropische wouden in de wereld is tevens het onderwerp van concessies voor een ontginning door onder meer mijnbouwers of producenten van olie en gas. Dat zegt een nieuwe studie van de Wildlife Conservation Society (WCS) en het World Wide Fund for Nature (WWF), gebaseerd op een analyse van het bosbestand in Zuid-Amerika, Asia-Pacific en Centraal-Afrika.

“Het gebied dat met concessies wordt belast, is ruim 975.000 vierkante kilometer groot. Dat komt ongeveer overeen met de oppervlakte van een land zoals Egypte”, stippen de onderzoekers aan. “Mijnbouwers hebben in deze gebieden het grootst aantal concessies lopen. Zij vertegenwoordigen 11,33 procent van de totale bedreigde oppervlakte. Producenten van olie en gas hebben een aandeel van 7,85 procent.”

Biodiversiteit

De onderzoekers merken op dat deze ongerepte tropische wouden belangrijk zijn voor het behoud van de wereldwijde biodiversiteit en de strijd tegen de klimaatverandering. “Deze landschappen vertegenwoordigen een van de laatste locaties op aarde waar nog steeds van een sterke biodiversiteit – nagenoeg op zijn natuurlijke niveau – gewag kan worden gemaakt”, stippen de wetenschappers aan.

Ramingen acht jaar geleden gaven aan dat er wereldwijd nog 2,22 miljoen vierkante kilometer ongerepte tropische wouden konden worden geregistreerd. “Slechts 20 procent van deze bossen heeft nog een ongerept karakter, maar die gebieden vertegenwoordigen wel ongeveer 40 procent van de totale opslag van koolstofdioxide die de tropische wouden garanderen”, waarschuwen de onderzoekers.

“Ten minste 35 procent van de ongerepte bosgebieden is bovendien de thuisbasis van politiek en economisch gemarginaliseerde inheemse volkeren, die vaak ook voor de bescherming van deze regio’s instaan.”

“Ondanks de buitengewone waarde die deze ongerepte bossen voor de biodiversiteit en de mensheid hebben, gaan ze in een alarmerend tempo achteruit”, beklemtonen de onderzoekers nog. “Tijdens de eerste dertien jaar van deze eeuw ging meer dan 7 procent van hun totale oppervlakte verloren.”

Centraal-Afrika

De onderzoekers stelden vast dat bosgebieden in Centraal-Afrika de grootste overlap vertoonden met de concessies van de ontginningsindustrie (26 procent). Anderzijds bleek dat de meeste contracten zich nog in hun verkenningsfase bevinden.

“In veel gevallen is er sprake van vergunningen voor exploraties”, merkt onderzoeksleider Hedley Grantham, expert natuurbehoud bij de Wildlife Conservation Society (WCS), op. “Dit kan enerzijds een ernstige toekomstige bedreiging voor de bossen inhouden, maar tegelijkertijd biedt dit ook mogelijkheden om in te grijpen vooraleer zware schade wordt aangericht.”

De auteurs merken op dat bedrijven bij de ontginning plannen zouden moeten opstellen om al in de ontwerpfase waardevolle gebieden te mijden. “Daarbij moet ook gestreefd worden naar een coördinatie van de activiteiten met de overheden”, voeren de onderzoekers aan.

“Regeringen moeten concessies in deze gebieden bovendien zoveel mogelijk vermijden. Met de juiste planning moet het mogelijk zijn om verwoestende activiteiten in deze cruciale ecosystemen te vermijden.” (lb)