Al maanden is de Amerikaanse miljardair en filantroop Bill Gates het doelwit van extreemrechtse complotdenkers. Aanleiding is een 5 jaar oude speech waarin Gates waarschuwt voor een besmettelijk virus.

In de toespraak uit 2015 heeft de oprichter van Microsoft het over risico’s voor de mensheid. Hij betoogt dat niet een nucleaire oorlog, maar wel een besmettelijk virus het leven van miljoenen mensen kan bedreigen. En u raadt het al: die speech is de laatste weken opnieuw boven komen drijven. Extreemrechtse denkers en samenzweringsgroepen dwepen met de video als ware het een bewijs dat Gates deze pandemie zelf creëerde.

Volgens Zignal Labs, een Amerikaanse specialist in media-analyses, wordt Facebook overspoeld met valse berichten die Gates en het coronavirus met elkaar in verband brengen. Minstens 16.000 stuks, met daarbij nog eens 900.000 likes en comments. De Amerikaanse krant The New York Times analyseerde ook de tien populairste video’s op YouTube die nepnieuws over Gates verspreiden. In totaal bleken die video’s al bijna 5 miljoen keer bekeken.

Ideale boeman

Maar waarom is Gates zo’n dankbaar slachtoffer voor extreemrechts? ‘Bill Gates kan makkelijk gebruikt worden in memes (een visuele internetgrap, red.) en cartoons, omdat hij zo’n bekend figuur is’, vertelt een professor in digitale ethiek aan de krant The New York Times. ‘Hij functioneert als een soort abstracte boeman.’ Het is ook weinig bevorderlijk dat Gates zelf nu en dan kritiek leverde op de Amerikaanse president Donald Trump.

Zo schreef hij een vernietigend opiniestuk in The Washington Post. ‘Het lijdt geen twijfel dat de Verenigde Staten de opportuniteit gemist hebben om de coronacrisis voor te zijn’, sneert hij aan het adres van het Witte Huis. Ook impliciet kreeg Donald Trump nog een veeg uit de pan, omdat hij het Amerikaanse budget voor de Wereldgezondheidsorganisatie zal opschorten. Het verleidde Gates tot onderstaande tweet.

‘Gekke geruchten’

Zelf wou de Microsoft-oprichter niet reageren in de Amerikaanse krant, maar hij deed dat wel tijdens een interview met de Chinese televisiezender GCTN. ‘Het is nogal ironisch om iemand aan te pakken die miljard dollars stopt in instrumenten om besmettelijke ziekten tegen te gaan’, zei hij. ‘Maar we zitten in een uitzonderlijke situatie, dus er zullen gekke geruchten zijn’, suste Gates nog.

Tot slot nog even aanstippen dat Gates zich niet enkel uitspreekt over het coronavirus, maar ook concrete zaken onderneemt. Zijn bekende Foundation schonk in januari 10 miljoen dollar aan de Chinese en Afrikaanse zorgsector. Begin april beloofde hij op de televisie dat diezelfde organisatie middelen zou verstrekken aan zeven fabrikanten van beloftevolle vaccins. En woensdag liet de Gates Foundation weten dat ze 250 miljoen dollar zou vrijmaken om de verspreiding van Covid-19 verder tegen te gaan.