Het begrotingsakkoord van de federale regering moet volgens de premier Alexander De Croo de werkende Belg een duwtje in de rug geven, maar verschillende experts merken op dat de singles opnieuw in de kou blijven staan. “Het bewijst nogmaals dat een singletoets nodig is, want wie alleen woont, wordt over het hoofd gezien”, merkt Carla Dejonghe, voorzitter van vzw All1, op.
Politicoloog Dave Sinardet spande eerder deze week op Twitter de kat de bel aan. Hij liet na de bekendmaking van het begrotingsakkoord via het socialemediaplatform weten dat de buitensporige fiscale benadeling van alleenstaanden overeind blijft en zelfs versterkt wordt. Tot op vandaag blijft de alleenstaande Belg de meest belaste persoon ter wereld. Volgens het rapport ‘Taxing Wages 2021′ van de OESO komt de belastingdruk voor een single in ons land uit op 51,5 procent.
“Geen reden meer om gezinnen te promoten”
Dejonghe is scherp voor de regering: “De cijferaars gaan teveel uit van de eigen situatie: het gezin. En ze beseffen niet hoe zwaar ze de alleenwoners belasten.” Volgens haar wordt het dringend tijd dat er fiscale maatregelen komen op maat van de alleenstaanden. Ze benadrukt daarbij dat we vandaag in een heel andere periode leven dan ettelijke jaren geleden.
“Alles is begonnen in de tijd dat een meerderheidspartij die decennia aan de macht was, verklaarde dat het gezin de hoeksteen was van de maatschappij. Toen moesten er ook kinderen gemaakt worden om de naoorlogse economie er weer bovenop te helpen”, aldus Dejonghe. “Dat model werkt nog altijd door, zelfs nu de macht van die partij flink geslonken is. Allicht is het zo dat de meeste mensen die aan het roer staan, zelf een gezin hebben.”
“Maar de reden om gezinnen te promoten is voorbij”, merkt de voorzitter van de vzw op. “Nu kan iedereen zelf beslissen wat hij met zijn leven wil doen. En vooral in de steden wonen steeds meer mensen alleen.” Volgens de meest recente cijfers van Statbel telt ons land bijna 5 miljoen huishoudens, waarvan 1.718.738 alleenwonenden. Ze vertegenwoordigen dus zo’n 35 procent van de bevolking. De in totaal 489.175 alleenstaande ouders vertegenwoordigen nog eens 9,9 procent van de Belgische huishoudens.
Één lichtpuntje
Professor fiscaal recht Mark Delanote merkt op dat er voor alleenstaanden wel één lichtpuntje zat in het begrotingsakkoord van de regering-De Croo: de afschaffing van de bijzondere bijdrage op de sociale zekerheid. “De bijzondere bijdrage is op dit moment net veel voordeliger voor tweeverdieners met een hoog inkomen dan voor alleenstaanden.”
Delanote verduidelijkt met een cijfervoorbeeld: “Niet alle mensen die werken, gaan er met bijvoorbeeld 50 euro op vooruit, maar gehuwden gaan er samen 50 euro op vooruit. Een alleenstaande die op hetzelfde inkomstenniveau zit – en die liggen dicht tegen het minimumloon – gaat er ook 50 euro op vooruit.”
“De bijdrage wordt berekend op gezinsniveau en dan ga je per definitie alleenstaanden achterstellen. De heffing doorbreekt de neutraliteit en dus is het goed dat die wordt afgeschaft”, besluit Delanote.
“Nood aan een singletoets”
Hoe dan ook pleit Dejonghe voor een singletoets op federaal niveau. Ondanks de afschaffing van de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid zijn er volgens haar nog te veel scheeftrekkingen in de Belgische fiscaliteit. Ze verwijst daarbij onder meer naar het huwelijksquotiënt. Daarmee kan tot 30 procent van het inkomen van de ene partner fictief worden toegewezen aan de andere. Zo ontsnapt een deel van het inkomen aan de hoogste belastingtarieven bij de ene partner en wordt het tegen een lager tarief belast bij de andere.
Voorts zijn er ook heel wat forfaitaire belastingen die nadelig zijn voor alleenstaanden. Denk bijvoorbeeld aan de onroerende voorheffing. Die belasting is afhankelijk van de woning, ongeacht het aantal personen dat er woont. Bij een koppel wordt die last verdeeld over twee personen. Een alleenstaande moet die belasting volledig zelf betalen.
“All1 vraagt een leefvormneutrale fiscaliteit, die afgestemd is op de individuele leefvorm en niet op de klassieke gezinssituatie. De fiscaliteit mag bepaalde leefvormen noch bevoordelen noch benadelen”, aldus Dejonghe.
Eerder dit jaar reageerde Dejonghe ook al teleurgesteld op de afschaffing van het duolegaat in Vlaanderen. De Vlaamse regering besliste toen om dat systeem te vervangen door de vriendenerfenis. “De vriendenerfenis is een doekje voor het bloeden”, zei ze in een vorig interview met BusinessAM.
(lp)
