Otmar Issing, één van de architecten van de euro, is van mening dat de Europese Centrale Bank (ECB) veel te traag heeft gereageerd op de oplopende inflatie in de eurozone. Volgens de 86-jarige Duitser bestaat nu het risico dat de Europese economie omslaat in “stagflatie”: een giftige cocktail van oplopende inflatie en nulgroei.
Architect van de euro waarschuwt voor stagflatie: “ECB leefde in fantasie”
Waarom is dit belangrijk?
De inflatie op jaarbasis in de eurozone bereikte in maart een recordhoogte van 7,5 procent, tegen 5,9 procent een maand eerder. De torenhoge energieprijzen dragen in belangrijke mate bij aan de inflatie, omdat onder meer de oorlog tussen Rusland en Oekraïne de grondstofprijzen de hoogte in jaagt.Otmar Issing, die naast schepper van de eenheidsmunt in 1998 ook de eerste hoofdeconoom van de ECB was, berispte de centrale bank voor het bagatelliseren van het risico op inflatie. In een interview met de Britse zakenkrant de Financial Times wierp hij op dat de ECB niet snel genoeg het goedkoopgeldbeleid heeft gematigd om de inflatie op te vangen.
“Verkeerde diagnose, verkeerd beleid”
“De ECB leefde in de fantasie dat ze dit beleid kon voortzetten zonder negatieve gevolgen”, klonk het. “Ze zouden in een betere, of in ieder geval minder slechte situatie verkeren als ze eerder waren begonnen met het normaliseren van het beleid; de oorlog moet niet afleiden van dit feit.”
Issing betoogde dat de ECB de factoren die de stijging van de inflatie hebben veroorzaakt, verkeerd heeft ingeschat. “De ECB heeft massaal bijgedragen aan deze val waarin ze nu gevangen zit, omdat we afstevenen op het risico van een stagflatoire omgeving“, opperde de voormalige bankier.
Het voorspellingsmodel van de ECB voor inflatie is, volgens Issing, gedateerd; het is te erg gebaseerd op cycli uit het verleden. “Je hebt een veel bredere aanpak nodig om de inflatie te verklaren in een tijd van structurele veranderingen. Als je een verkeerde diagnose hebt, heb je natuurlijk een verkeerd beleid”, zei hij nog tegen de FT.
De ECB hanteert een streefcijfer van 2 procent voor de consumenteninflatie, maar heeft sinds de Europese staatsschuldencrisis – die eind 2009 uitbrak – moeite om dat te halen.
“Draak is ontwaakt”
Veel centrale banken, waaronder de Amerikaanse Federal Reserve en de Bank of England, zijn al gestopt met het opkopen van obligaties en begonnen met het verhogen van de rente.
Issing wierp nog op dat de ECB te traag is geweest om haar geldverruimingsbeleid te matigen. “Het is duidelijk dat de ECB te laat reageert, terwijl de Fed misschien nog meer achter de feiten aanloopt”, aldus Issing, die sinds zijn vertrek bij de ECB in 2006 voorzitter is van het Centre for Financial Studies aan de Goethe Universiteit in het Duitse zakenhart Frankfurt.
“Inflatie was een slapende draak; deze draak is nu ontwaakt”, concludeerde de gerenommeerde econoom.
Bestuursvergadering
De bestuursleden van de ECB komen morgen samen om het verdere verloop van het monetaire beleid te bespreken. Tijdens de jongste vergadering werd er beslist om het opkoopprogramma in het derde kwartaal stop te zetten, wat de deur op een kier zet voor een renteverhoging tegen het einde van dit jaar.
Economen stellen dat de dreiging van stijgende energieprijzen en onzekerheid over de gevolgen van de Oekraïne-oorlog op de groei van invloed kunnen zijn op de mate waarin de ECB het monetaire beleid aanscherpt.
“Het risico is dat de ECB de prijsstelling van juli voor een mogelijke renteverhoging waarschijnlijk nog niet zal valideren vanwege de onzekerheid over de gevolgen van het conflict tussen Rusland en Oekraïne voor de groei”, liet Jordan Rochester, valutastrateeg bij Nomura, optekenen door Business Insider.
(kg)