Sinds de machtsovername door de taliban heeft een toenemend aantal inwoners van Afghanistan veel moeite om nog contant geld in handen te krijgen. Zo is het zo goed als onmogelijk om nog cash geld uit een bankautomaat te halen. “De situatie met de banken is zeer slecht. Mensen staan in de rij voor de banken, maar ze blijven gesloten. Niemand heeft toegang tot banken, vooral in Kaboel”, zei een inwoner van de Afghaanse hoofdstad in een reactie aan de Duitse nieuwssite Deutsche Welle (DW).

Tekort Amerikaanse dollars

Voorts is er ook een accuut tekort aan Amerikaanse dollars. De Verenigde Staten hebben voor de regering van de taliban de toegang geblokkeerd tot vrijwel alle reserves van de Afghaanse centrale bank. De waarde van die reserve bedraagt 9 miljard dollar, waarvan het grootste deel in de Verenigde Staten wordt aangehouden. Ook het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft Afghanistan de toegang tot zijn middelen ontzegd na de machtsovername.

Zonder de toevoer van Amerikaanse dollars om de de afghani, de Afghaanse munteenheid, te ondersteunen verliest die munt aan waarde. Twee weken geleden stond 80 Afghani nog gelijk aan 1 dollar. Inmiddels moet 86 Afghani worden neergeteld voor 1 dollar. Zaterdag was de koers zelfs even gezakt tot 100 Afghani voor 1 dollar. Die koersverzwakking leidt ertoe dat de Afghanen dieper in hun buidel moeten tasten als ze iets willen kopen. De prijzen van basisproducten zoals meel, olie en rijst zijn in een paar dagen tijd met wel 10 à 20 procent gestegen.

“Als de taliban niet snel geld krijgen om de Afghanen te verdedigen, denk ik dat er een reëel risico is op een devaluatie van de munt waardoor het voor de gewone mensen moeilijk wordt om brood te kopen in de straten van Kaboel”, merkte Graeme Smith, onderzoeker bij de onafhankelijk denktank Overseas Development Institute, zondag op in een reactie aan The Guardian.

Financiële steun van familie in het buitenland

Veel Afghanen zijn overigens afhankelijk van geld dat ze krijgen van vrienden en familie in het buitenland. Maar ook die geldstromen zijn zo goed als volledig opgedroogd. Zo hebben de financiële dienstverleners Western Union en MoneyGram hun activiteiten in Afghanistan opgeschort. Vorig jaar werd er in totaal 790 miljoen dollar overgemaakt aan Afghaanse inwoners. Dat is ongeveer 4 procent van het bruto binnenlands product (bbp).

Daar komt nog eens bij dat de Wereldbank eerder deze week zei dat het alle financiële steun aan het land tijdelijk opschort. “We hebben de financiering opgeschort in het kader van onze operaties in Afghanistan en volgen en evalueren de situatie van nabij”, liet een woordvoerster dinsdag weten. “We maken ons grote zorgen over de situatie in Afghanistan en de impact op de ontwikkelingsvooruitzichten van het land, met name voor de vrouwen.” De wereldbank heeft de afgelopen negentien jaar al 5,3 miljard dollar overgemaakt naar Afghanistan voor infrastructuur- en ontwikkelingsprojecten.

(lb)

Lees ook:

• Het verbluffende prijskaartje van het materiaal dat het Amerikaanse leger achterliet in Afghanistan
• Afghanistan: “Onze smartphones willen ze, maar aan de westerse levenswijze hebben ze geen boodschap”