Chinezen mogen sinds 2015 twee kinderen hebben. Daarmee kwam er een einde aan het decenniumlange beleid waarbij elk gezin slechts één kind op de wereld mag zetten. De vergrijzing dwingt de Chinese overheid om nog een stapje verder te gaan.
De Chinese bevolkingsgroei komt onder druk te staan. Door een verouderde arbeidsbevolking en een terugval van het aantal geboortes moet China volgens economen op zoek gaan naar oplossingen om het aantal mensen op arbeidsleeftijd een boost te geven.
Meerdere aanpakken mogelijk
‘Er zijn twee manieren om dat probleem aan te pakken. De ene manier is om de geboortebeperking te versoepelen, maar zelfs als ze de controle volledig loslaten is het waarschijnlijk moeilijk om de trend te keren’, merkt Zhiwei Zhang, hoofdeconoom bij Pinpoint Asset Management op in een reactie aan CNBC. ‘De andere manier om het probleem aan te pakken, vanuit een economisch beleidsperspectief, is de industrie afhankelijker te maken van andere sectoren.’
Op dit moment is de Chinese economie voornamelijk afhankelijk van industriële sectoren, zoals de maakindustrie, waarvoor heel veel goedkope arbeidskrachten nodig zijn. Stijgende lonen maken de Chinese fabrieken weliswaar minder aantrekkelijk, terwijl werknemers nieuwe vaardigheden nodig zullen hebben om het land te helpen innovatiever te worden.
China heeft in de jaren 1970 de eenkindpolitiek gelanceerd om de explosieve bevolkingsgroei destijds een halt toe te roepen. Het land was in omvang verdubbeld van meer dan 500 miljoen mensen in de jaren 1940 tot meer dan 1 miljard in de jaren 1980, volgens officiële cijfers. Sinds de invoering van het nieuwe beleid is de bevolkingsgroei de daaropvolgende 40 jaar beperkt gebleven tot 40 procent.
Hoge kosten schrikken gezinnen af
Net zoals in veel andere landen schrikken hoge opleidingskosten en vastgoedprijzen koppels af om één of twee kinderen op de wereld te zetten. Ondanks een wijziging in 2015 waardoor gezinnen twee kinderen mogen krijgen, daalde het aantal geboorten in 2020 voor het vierde achtereenvolgende jaar en wel met 15 procent tot 10 miljoen, zo blijkt uit een analyse van een verslag over de openbare veiligheid.
Dan Wang, hoofdeconoom bij Hang Seng China, verwacht niet dat een wijziging van het gezinsbeleid een noemenswaardige economische impact zal hebben. ‘De afgelopen 20 jaar is de terugval van het aantal geboortes niet te wijten aan het gezinsbeleid’, merkt ze op. ‘De meest effectieve manier om de arbeidsbevolking gevoelig te laten toenemen is door meer migranten te verwelkomen. Maar ik denk niet dat dat meteen op tafel ligt bij de Chinese overheid.’
Sommige Chinese politici stellen voor om de arbeidsleeftijd te verhogen. Anderen zijn dan weer een voorstander om meer in te zetten op de verdere digitalisering van de industrie waarbij er meer taken worden uitgevoerd door AI.
De National Health Commission heeft al laten weten dat het een onderzoek naar de impact van een verdere versoepeling van het gezinsbeleid heeft goedgekeurd. Hoe dan ook zal de manier waarop het land de vergrijzing van de bevolking aanpakt een belangrijk onderdeel zijn van het volgende vijfjarenplan.
(mah)
Lees ook: