‘Er is geen enkele indicatie dat groepsimmuniteit de verspreiding van het virus in onze bevolking vertraagt.’ Dat heeft de Zweedse staatsepidemioloog Anders Tegnell dinsdag gezegd. ‘Groepsimmuniteit blijft een moeilijk thema’.

Eind september doken in de pers berichten op als zou het land groepsimmuniteit hebben bereikt. Een aantal Scandinavische wetenschappers kwamen toen tot de conclusie dat ‘er aanwijzingen waren dat de Zweden immuniteit hadden tegen Covid-19’. Volgens hen leek de ziekte bedwongen.

Net als in andere landen heeft Covid-19 ook in Zweden een tweede golf ingezet. Het land lijdt meer onder het coronavirus dan de andere Scandinavische landen. Volgens de meest recente cijfers heeft 1 op 3 inwoners van de hoofdstad Stockholm ondertussen antilichamen opgebouwd. 

Zweden: een controversiële strategie

Zweden ontwikkelde in een vroeg stadium een controversiële strategie om de pandemie te bestrijden. Winkels, scholen en restaurants bleven open en van een nationale lockdown was nooit sprake. De Zweedse overheid had geloof in het gezond verstand van haar burgers. Mondmaskers waren nooit verplicht, noch werden ze aanbevolen. De gezondheidsautoriteiten in het land vroeg de bevolking wel vaak handen te wassen. Ook moesten ze zich aan de regels voor ‘social distancing’ houden. Evenmin werd een track-and-trace app gelanceerd.

Ondanks dat groepsimmuniteit moeilijk te meten valt, blijft het land net daarom een evidente testcase. Groepsimmuniteit maakte geen deel uit van de strategie waarmee de Zweden Covid-19 willen bedwingen.

‘Ongeziene maatregelen’

Omdat het land ondertussen tot een van de meest getroffen landen van Europa behoort, werden eerder deze maand een reeks ‘ongeziene’ maatregelen getroffen. Vanaf 24 november en voor minstens vier weken zijn openbare bijeenkomsten met meer dan acht personen verboden. Ook besliste de Zweedse regering om de verkoop van alcohol na 22 uur te verbieden.

De Zweedse premier Lofven riep zijn landgenoten zondagavond in een zeldzame toespraak op tv nog op ‘om meer te doen, omdat de gezondheid en het leven van vele mensen in gevaar is en dat gevaar enkel toeneemt.’ Dat heeft geleid tot toenemende druk op intensivecarediensten. ‘Dat er op termijn een vaccin komt mag nu nog niet tot een versoepeling van de maatregelen leiden’, aldus Lofven.