Portugal onderzoekt de aanvragen voor het staatsburgerschap van twee Russische oligarchen, die beweren nakomelingen te zijn van Sefardische Joden. De Russisch-Israëlische diamant-oligarch Lev Leviev en de projectontwikkelaar God Nisanov zijn de meest recente bekende prominente Russen die op grond van de wetgeving het staatsburgerschap hebben aangevraagd.
De aanvragen van de twee mannen worden momenteel onderzocht door het Portugese ministerie van Justitie aldus Público. Volgens de Spaanse krant El País hebben de oligarchen de Portugese nationaliteit aangevraagd via de Israëlische Gemeenschap van Porto (CIP), die de genealogieën van de Russen heeft nagetrokken.
De Portugese wet – uit 2013 – maakt het mogelijk om de Portugese nationaliteit toe te kennen aan afstammelingen van Joden die meer dan vijf eeuwen geleden uit het land werden verdreven.
Goede vrienden van Poetin
Beiden Russen verkregen afstammingscertificaten van de Joodse gemeenschap in Porto. Zowel Nisanov als Leviev hebben sterke banden met het Kremlin. Nisanov, die in 2014 door de autocraat Vladimir Poetin werd beloond met de Orde van de Vriendschap, is een vastgoedontwikkelaar met een immens fortuin (4 miljard dollar, volgens Forbes). Hij staat ook op de lijst van zakenlieden die door de VS worden gesanctioneerd.
Ook Leviev is goed bevriend met Poetin en zou volgens de Portugese krant Expresso goede connecties hebben met de machtige familie Dos Santos, die hem hielp verschillende Afrikaanse diamantmijnen over te nemen.
De Portugese politie onderzoekt momenteel de CIP op verdenking van witwassen, fraude, corruptie en vervalsing van documenten. In een verklaring zei de organisatie dat de beschuldigingen “vals” zijn en dat alle aanvragen voldeden aan de wettelijke vereisten om het certificaat toe te kennen dat nodig is om de afstamming van een kandidaat te bewijzen.
Roman Abramovich
Hetzelfde pad volgde de door sancties getroffen Russische miljardair Roman Abramovich in april 2021. Die kreeg dat jaar op grond van dezelfde wet het Portugese staatsburgerschap toegekend, dat hem alle privileges van het EU-burgerschap verleent. Hierdoor kan de voormalig eigenaar van voetbalclub Chelsea zich vrij door de EU bewegen en heeft hij geen visum nodig om wereldwijd 116 landen binnen te komen.
Een woordvoerster van de rijke Rus zei eerder dat hij het staatsburgerschap “volgens de regels” heeft verkregen.
In 2020 kreeg de Russische zakenman Andrei Rappoport ook een Portugees paspoort. De Rus werd in 2018 door het Amerikaanse ministerie van Financiën geïdentificeerd als iemand die dicht bij Vladimir Poetin staat.
“Geen op zichzelf staand geval”
Civic Front, een vereniging die maatschappelijke misstanden aan de kaak stelt, vindt dat alle lopende nationaliteitsprocedures op basis van de Portugese wet in kwestie, moeten worden opgeschort totdat het onderzoek naar de CIP is afgerond.
“Het wordt steeds duidelijker dat de twijfelachtige naturalisatie van Roman Abramovich geen op zichzelf staand geval is”, aldus de organisatie in een brief aan de minister van Justitie deze week.
Naast Portugal lijken ook een hoop Russische oligarchen zich te richten op Israël, om daar de westerse sancties te omzeilen. In maart meldden Israëlische media dat in maart vanuit Rusland tientallen privéjets in de Israëlische hoofdstad Tel Aviv zijn geland.
Veilige haven voor cryptofreaks
Naast Russische olichargen vinden ook verschillende Oekraïners hun weg naar Portugal. Zo vluchten steeds meer cryptowerkers en -handelaars naar het land, omdat het geen belastingen heft op digitale valuta.
Voor de Russische invasie waren Oekraïners de op vier na grootste groep buitenlanders in Portugal. De afgelopen maanden ontving het land meer dan 13.000 Oekraïense vluchtelingen, nadat het de toegang tot het land had versoepeld als reactie op de oorlog.
Volgens de Portugese immigratiedienst is het aantal Oekraïense staatsburgers in Portugal gestegen tot ongeveer 40.000, waarmee het de op twee na grootste groep expats van het land is geworden. Nummer één zijn de Brazilianen, gevolgd door de Britten.
(as)