Het lijkt wel een leegloop in Downing Street 10, de ambtswoning van de Britse premier Boris Johnson. Gisteren vertrokken vier van zijn voornaamste stafleden, uit onvrede met de feestjes van de premier en diens reactie daarop. De uitspraken van Johnson over oppositieleider Keir Starmer waren uiteindelijk de druppel. Vandaag lijkt de opstapronde gewoon voort te gaan.

De saga begon maandag, toen topambtenaar Sue Gray haar rapport over de feestjes in de ambtswoning van de premier bekendmaakte. Daaruit bleek dat er tussen mei 2020 en april 2021 maar liefst 16 feestjes werden georganiseerd. 12 daarvan worden verder onderzocht door de politie, wat impliceert dat er coronamaatregelen (of andere wetten) werden overtreden.

De druppel

Premier Johnson moest daarop naar het House of Commons, waar hij in de Prime Ministers Question’s de reactie van de oppositie onderging. Johnson wou zich echter niet zomaar gewonnen geven: hij sneerde naar oppositieleider Keir Starmer, die in een vorig leven hoofd van het Openbaar Ministerie was, dat hij “zijn tijd toen spendeerde aan het aanklagen van journalisten en er niet in slaagde Jimmy Savile te veroordelen”.

Savile was vroeger presentator bij de BBC, die tijdens en na zijn leven veelvuldig werd beschuldigd van seksueel misbruik van minderjarigen. In een politieonderzoek werden er 214 gevallen van misbruik gemeld, maar het kwam nooit tot een rechtszaak.

Vooral die laatste uitspraak was de druppel voor enkele kabinetsleden om op te stappen. Toen Rishi Sunak, de minister van Financiën en gedoodverfde opvolger van Johnson als die aftreed, vervolgens verklaarde dat “hij dat nooit zou hebben gezegd”, was het spel op de wagen.

Munira Mirza

De eerste medewerker van Johnson die opstapte was Munira Mirza, het hoofd van de cel die het beleid van de premier moest uitzetten. Haar samenwerking met Johnson startte in 2008, toen die laatste nog burgemeester van Londen was. Ze werkte samen met hem tot 2016, eerst als cultureel adviseur en bestuurder van de kunsten-, cultuur- en creatieve sector, en vervolgens als eerste schepen voor Cultuur en Onderwijs.

Op 24 juli 2019 werd ze, op vraag van Johnson, die ondertussen premier was, hoofd van de beleidscel. De premier noemde haar zelfs “één van de vijf vrouwen die hij bewondert”. Dat net zij als eerste ontslag nam, nadat de premier zich weigerde te excuseren voor zijn aanval aan het adres van Starmer.

Jack Doyle

Kort nadat Mirza de voordeur van Downing Street 10 achter zich dichtsloeg, volgde al de volgende medewerker. Ook Jack Doyle, die als directeur communicatie fungeerde, maakte bekend zijn ambt neer te leggen. Zijn carrière in de ambtswoning startte in 2020, toen hij als persofficier startte. Hij klom vervolgens omhoog, eerst naar de rol van vicedirecteur communicatie, en vervolgens naar de directeurspost.

Toen Partygate uitbrak, verklaarden verschillende journalisten dat Doyle aanwezig was bij minstens één feestje, op 18 december 2020. Hierop bood de communicatiechef zijn ontslag aan, wat door Johnson in eerste instantie werd geweigerd. Nu neemt Doyle dan toch ontslag, na weken die volgens hem “hun tol hebben geëist op hem en zijn familie.”

Rosenfield en Reynolds

Later op de avond stapten Dan Rosenfield en Martin Reynolds op, die respectievelijk als kabinetschef en privésecretaris voor Johnson werkten. Rosenfield werd aangeworven na het ontslag van Dominic Cummings, die als onofficiële kabinetschef werkte. Volgens sommigen is Cummings de persoon die de feestjes van het kabinet-Johnson aan de pers lekte, uit wraak voor zijn ontslag.

Rosenfield zou, net zoals Doyle, gespot zijn op minstens één feestje in de ambtswoning. Er gingen speculaties rond dat Johnson hem hiervoor zou ontslaan, maar het was uiteindelijk Rosenfield zelf die een einde maakt aan de samenwerking. Verwacht wordt dat hij wel nog op post blijft, tot een vervanger is gevonden.

Martin Reynolds werd de afgelopen weken regelmatig vernoemd in de Britse media, als organisator van het ‘bring your own booze’-feestje. Op 20 mei 2020 stuurde hij een mail naar meer dan 100 personen, om hen uit te nodigen voor een feestje in de tuin van de ambtswoning. Toen dit in het nieuws kwam, riepen onder meer de Covid-19 Bereaved Families for Justice, een organisatie die Covid-19-slachtoffers herinnert, voor Reynolds ontslag. Hier werd geen gehoor aan gegeven, maar nu stapt Reynolds dan toch op.

Elena Narozanski

Vandaag viel opnieuw een ontslag te betreuren op het kabinet. Elena Narozanski, die als adviseur voor gelijkheid, cultuur, media, sport en extremisme werkte, wordt zo de vijfde opstapper in nog geen 24 uur.

Minister van Energie Greg Hands probeert het nog te spinnen, en verklaarde: “De premier kondigde aan dat hij de cultuur op Downing Street 10 zou veranderen, en dat doet hij nu. Dit is de premier die actie onderneemt.” In de loop van afgelopen week werd duidelijk dat Johnson iets moest doen: op steun van de oppositie moest hij niet langer rekenen, en binnen de eigen Conservatieve Partij hebben nu al 10 parlementsleden de premier opgeroepen om op te stappen. Zijn opvolger lijkt echter al klaar te staan in de coulissen: minister van Financiën en nummer twee van de Britse regering, Rishi Sunak.

(ns)