8 redenen waarom er geen Derde Wereldoorlog komt

De waarschijnlijkheid dat er een Derde Wereldoorlog uitbreekt is bijna nihil, schrijft The Week journalist John Aziz. De globale onderlinge handelsafhankelijkheid is immers too big to fail zijn geworden. Gezien de vele speculaties over een nieuwe Koude Oorlog ligt die conclusie niet voor de hand.

Toch zet Aziz 8 feiten op een rij die moeten aantonen dat de kans op een globaal militair conflict uiterst beperkt is:

  • Onderzoek van Steven Pinker toont aan dat geweld in het algemeen en het aantal oorlogsdoden in het bijzonder al decennia een significante dalende trend vertonen.

  • De kans op ‘mutually assured destruction’ of wederzijds gegarandeerde vernietiging is en blijft een heel overtuigend argument voor overheden om geen globale oorlog te beginnen. Niemand wil immers de oorzaak zijn van het einde der tijden.

  • Vrijhandelsverdragen en globalisering hebben de wereld economisch verstrengeld als nooit tevoren. Een wereldoorlog zou het ultrageglobaliseerd en ultragespecialiseerd handelssysteem zo dramatisch verstoren en tot zoveel chaos en ellende leiden dat niemand er mee wil beginnen.

  • Big business is voor veel mensen de grote boeman, maar heeft net het meest te verliezen bij een globale oorlog. Zo zijn Russische oligarchen rijk dankzij de handel met West-Europa en bezitten Chinese financiële magnaten duizenden miljarden in dollarbeleggingen. Zouden deze mensen echt bereid zijn hun rijkdom op te geven voor een militair avontuur van hun politieke leiders?

  • Zelfs het militair-industrieel complex zit niet te wachten op een wereldoorlog. De winsten in de wapensector zijn al torenhoog in vredestijd en een instorting van de wereldhandel zou hen de toegang ontzeggen tot de lucratieve globale markten.

  • Democratieën hebben niet de neiging om tegen elkaar ten oorlog te trekken (en dictaturen eigenlijk ook niet). De verspreiding van de liberale democratie correleert dan ook rechtstreeks met de daling van het aantal oorlogen in de wereld.

  • Internet en sociale media hebben mensen van over de hele wereld nog dichter bij elkaar gebracht. Als gevolg valt staatspropaganda en oorlogstaal minder gemakkelijk te verkopen. Spontaan vormen zich protestbewegingen om de militaire agressie van politieke leiders aan te kaarten. Dat op zich maakt oorlog niet onmogelijk, maar wel duidelijk moeilijker.

  • De wereld is dankzij handel en kapitalisme rijker dan ooit. Een belangrijke oorzaak van oorlog is het verlangen van één groep noodlijdenden naar de eigendommen van een andere groep. We leven nog lang niet in een perfecte wereld, maar het langzame uitsterven van extreme armoede reduceert zowel de wanhoop in de wereld als de waarschijnlijkheid dat men naar geweld grijpt.

Aziz benadrukt dat niemand de toekomst kan voorspellen en dat er ook trends bestaan die oorlog waarschijnlijker maken – toenemende grondstoffenschaarste, klimaatverandering, terrorisme, ongelijkheid en de robotisering van soldaten bijvoorbeeld. Al bij al blijft hij er echter bij dat de aansporingen om een Derde Wereldoorlog te vermijden talrijker zijn en zwaarder doorwegen dan die om er één te beginnen.

Meer