De Amerikaanse aandelenbeurzen gingen maandag door het dak nadat het biotechbedrijf Moderna ‘zeer gunstige resultaten’ bekendmaakte over tests die worden gedaan met een potentieel vaccin tegen het coronavirus. Amper een dag later was Wall Street al minder enthousiast, nadat bleek dat de resultaten een pak minder hoopgevend waren dan was aangekondigd.

Aandelenbeurzen reageren begrijpelijk overenthousiast op elke aankondiging met betrekking tot een potentiële doorbraak die tot een vaccin zou kunnen leiden. Nooit eerder sinds de Tweede Wereldoorlog werd op kortere tijd wereldwijd grotere economische ravage aangericht dan door de coronapandemie.

Maar zal alles terug normaal worden eens zo’n vaccin in de handel is? Haakt de economie met andere woorden dan terug in op de plek waar ze zich voor de coronacrisis bevond? Toen er nog geen sprake was van ‘social distancing’, mondmaskers en onafgebroken ‘handen wassen’?

In een nota aan klanten maakt de Franse zakenbank Natixis voorbehoud bij zulk scenario en wel om een aantal redenen.

Voorraadeffecten of ‘stock effects’

Ten eerste zijn er de voorraadeffecten of ‘stock effects’ die door de crisis werden veroorzaakt.

Daarbij kunnen twee categeorieën worden onderscheiden:

• De hogere schulden die bedrijven tijdens de crisis hebben opgebouwd om de crisis te doorstaan, wat hun investeringscapaciteit naar omlaag brengt.
• De grotere voorraad aan geld die door de centrale banken is gecreëerd. Dat geld vindt meestal zijn weg naar de aandelenbeurzen en vastgoed, waar dan bubbels dreigen. Uit de eerste cijfers blijkt trouwens dat de vastgoedsector amper last van de crisis zal ondervinden.

Nog een reeks veranderingen

Maar de crisis heeft nog een reeks veranderingen op gang gebracht die de economie blijvend zullen veranderen.

• Er is de terugkeer naar regionale, eerder dan globale toeleveringsketens. Dat zal zich vooral uiten in een aantal ‘strategische sectoren’ (farma, telecom, hernieuwbare energie,…).
• Er is de veranderde organisatie van kantoorwerk, dat voortaan in grote mate van thuis uit zal worden gedaan (van 10 à 15 procent vóór, tot naar schatting 35 à 40 procent tijdens en na de crisis). Daar heeft naast een impact op de bouwsector en de verkoop van commercieel vastgoed ook gevolgen voor het woon-werkverkeer.
• Er is de toenemende en onomkeerbare populariteit van e-commerce. De Bank of America publiceerde eerder deze week cijfers waaruit blijkt dat de online aankoop van goederen de voorbije 8 weken meer is gestegen dan de voorbije 10 jaar.

• Verschillende overheden maken financiële noodhulp in deze crisis onder druk van de publieke opinie afhankelijk van klimaat- en milieudoelstellingen.
• Tenslotte is het niet ondenkbaar dat zich een ander gedrag ontwikkelt onder consumenten die voorzorgsmaatregelen gaan nemen voor eventuele toekomstige gezondheidscrises. (Consumenten zouden daarbij nog meer gaan sparen en minder spullen kopen bijvoorbeeld.)