Terrorisme lijkt de voorbije jaren meer dan ooit een probleem waar we mee moeten leren leven. De kans dat je het slachtoffer van een terroristische aanslag wordt, blijft gelukkig klein. Drie experts vertellen wat je best kan doen als het toch gebeurt.
In 2017 zijn ongeveer 26.400 mensen om het leven gekomen bij een terroristische aanslag. Het gaat om in totaal 10.900 aanslagen wereldwijd. Dat lijkt allemaal heel veel, maar de cijfers vertellen niet dat iets meer dan 8.000 van de doden de terroristen zelf waren. Uiteraard zijn dit te veel dodelijk slachtoffers, maar terreur is ondanks alles nog steeds een van de minst grote risico’s die je als reiziger op vakantie loopt.
Toch is het beter om voorbereid te zijn, want je eerste reactie kan het verschil tussen leven en dood zijn. Drie experts delen hun mening over hoe je best omgaat met verschillende soorten terroristische aanslagen.
Aanslagen met voertuigen
Chris Phillips is managing director van IPPSO, International Protect and Prepare Security Office. Die organisatie adviseert klanten in het Verenigd Koninkrijk en daarbuiten over het bewustzijn van terrorisme en hoe ze minder kwetsbaar kunnen worden. IPPSO helpt onder andere bij de organisatie van grote sportwedstrijden en concerten. Phillips vertelt wat je het best kunt wanneer je betrokken raakt bij een aanslag met een voertuig. De voorbije jaren waren er meerdere aanrijdingen, bijvoorbeeld de aanslag in Nice die zeker 86 levens kostte.
© Getty
1. Wees je bewust van je omgeving
Je moet altijd alert blijven voor wat er rondom je gebeurt. Vooral geluiden zijn daarbij heel belangrijk. Natuurlijk kan je onmogelijk overal de situatie inschatten, maar als het kan is het goed om in je hoofd een idee te hebben van wat je kan doen als er toch iets gebeurt.
2. Loop altijd naar een hoek
Veel terroristische aanslagen met voertuigen vonden de laatste jaren in grote steden plaats. Daarom worden vooral op toeristische sites maatregelen genomen om aanrijdingen onmogelijk te maken. Maar als het toch gebeurt, moet je vooral weten dat een vrachtwagen weinig bewegingsmogelijkheden heeft. Het voertuig kan naar voor of naar achter rijden. Er in een rechte lijn van weglopen is dus geen goed idee, maar kies een hoek en loop zijwaarts weg. Dan kan een vrachtwagen je normaal niet meer raken.
3. Hou rekening met tweede aanslag
Wees zeker dat je veilig bent en loop dan weg van de plaats van de terroristische aanslag. Bij een aanslag met een voertuig is er vaak nog een tweede aanslag, waarbij de terroristen uitstappen en slachtoffers maken met messen of vuurwapens. Het voertuig zou bovendien ook kunnen ontploffen door een bom. Van zodra je weg bent, is het aangeraden zoveel mogelijk afstand te creëren tot de plaats van de aanslag.
De keuze om terug te keren en gewonden te helpen is natuurlijk niet gemakkelijk. Dat kan een risico voor je eigen leven zijn, maar iedereen neemt die beslissing voor zichzelf. Vaak wordt dit bepaald door adrenaline.
Schietpartijen
Dr. Sally Leivesley geeft voor het bedrijf Newrisk eveneens advies aan organisaties en overheden bij de aanpak van terroristische dreiging. Zij belicht een andere vorm van aanslagen: schietpartijen. Ook hiervan zijn er de laatste jaren helaas genoeg voorbeelden. Bij de aanslagen in Parijs in 2015 kwamen veel mensen om het leven door schutters.
© Getty
1. Creëer afstand
Het bekendste advies bij een schietpartij is te hurken en jezelf klein te maken. Het zijn echter vooral politieagenten en militairen die dit tijdens trainingen zullen aanraden, aangezien zij wapens hebben waarmee ze beschutting kunnen zoeken om terug te schieten. In een grote mensenmassa is afstand creëren belangrijker. Meteen gaan lopen dus, want die eerste seconden kunnen je overlevingskansen aanzienlijk vergroten.
2. Loop naar buiten
Schutters pikken er vaak doelwitten uit die in een beperkte ruimte bewegen. Als je daar blijft, zien je kansen er veel minder goed uit dan wanneer je probeert weg te geraken. Als het mogelijk is om veilig naar buiten te glippen, moet je dit meteen doen. Ook hier heb je vaak slechts enkele seconden om de situatie in te schatten.
3. Volg niet zomaar de massa
Bij terroristische aanslagen is het niet altijd een goed idee om de mensenmassa te volgen. Zeker bij schietpartijen is al gebleken dat er vaak meerdere incidenten zijn. In de paniek zullen veel mensen allemaal dezelfde richting uitlopen, maar voor de schutter is die massa een gemakkelijk doelwit.
Explosies
Robert Shaw is het voormalige hoofd van de counter-IED training van de NAVO-missie ISAF in Afghanistan. Niet alleen in Afghanistan komen bomaanslagen voor, ook Brussel kreeg er in 2016 in de luchthaven en op de metro mee te maken. Shaw vertelt wat je kunt doen wanneer een bom in je omgeving ontploft.
© EPA
1. Ken je omgeving
Net zoals bij de vorige twee vormen van terroristische aanslagen is het belangrijk dat je weet wat er zich in je omgeving afspeelt. Mensen die met hun hoofd boven hun smartphone hangen, zijn zich van niets bewust.
2. Wacht even voor je vlucht
Deze keer is het niet aangeraden om meteen weg te vluchten. Je kan beter even pauzeren en de omgeving bestuderen. Wanneer je meteen na de bomaanslag opstaat en gaat lopen, kan je nog iets anders tegenkomen.
3. Kies een ontsnappingsroute
Tijdens die pauze moet je een ontsnappingsroute kiezen die je uit het zicht en ook uit de vuurlinie haalt. Die twee zijn soms niet hetzelfde. Iemand die zich achter een houten hek verstopt, is dan niet meer zichtbaar, maar die beschutting zal geen kogels tegenhouden. En loop vooral niet langs de plaats van de ontploffing. Soms zijn er nog andere bommen in de buurt en die zouden nog kunnen exploderen.