Terwijl de winkelsector vandaag heropent, hekelen sommige bedrijven die dicht moeten blijven de ‘willekeurige’ en ‘onlogische’ keuzes van de overheden.

De fietswinkels en bloemisten halen vandaag opgelucht adem. Ze mogen eindelijk open, terwijl doe-het-zelfzaken en tuincentra al op 18 april open mochten. En dat terwijl je in het doe-het-zelfzaak fietsmateriaal en in een tuincentrum bloemplanten kon kopen. De mobiliteitsfederatie Traxio en zelfstandigenorganisatie NSZ noemden die ongelijke behandeling ‘oneerlijke concurrentie’.

Woedende marktkramers

Voor sommige sectoren is het wachten nog niet voorbij. Vooral bij de marktkramers groeit het onbegrip. De overheden beslisten om de markten te blijven verbieden. Dat moet de gemeenten de tijd geven om zich voor te bereiden. ‘We kunnen niet het hele veld openen’, verklaarde premier Sophie Wilmès. Een heropening van de markten vanaf 18 mei wordt overwogen.

Alle marktkramers wijzen erop dat in Frankrijk de lokale markten allang zijn heropgestart en dat markten door de buitenlucht veiliger zijn supermarkten. ‘We kunnen dezelfde veiligheid garanderen als de winkels. Waarom worden we niet vertrouwd?’, zegt de Nationale Federatie van de Marktkramers, die spreekt van ‘discriminatie’. In Franstalig België roepen sommige marktkramers uit wanhoop op om de opslagplaatsen van supermarktketens te blokkeren.

‘We hadden zelf ook veel liever gezien dat de markten al opnieuw hadden mogen plaatsvinden’, reageerde topman Danny Van Assche van ondernemersorganisatie Unizo op de overheidsbeslissing. ‘De marktkramers zijn helemaal klaar om veilig te kunnen werken. De latere startdatum heeft vooral te maken met de nood om de andere inrichting en opstelling van die markten in de publieke ruimte te kunnen inpassen.’ Enig soelaas: individuele marktkramen (food en non-food) kunnen wel worden toegestaan door de lokale autoriteiten.

Vakbeurzen: ‘Vlak over de grens mag het wél al’

Massa-evenementen zijn verboden tot 31 augustus. Dat gaat onder meer om festivals, maar ook om grote congressen. ‘Het houdt geen steek om alles over een kam te scheren’, zeggen organisatoren van vakbeurzen daarover. ‘Op een congres kan je perfect de bezoekersstroom regelen volgens dezelfde ‘social distancing’-regels als in de winkels.’

‘Beurzen zijn geen massa-evenementen. Veiligheidsmaatregelen kunnen daar geïmplementeerd en gerespecteerd worden. Beurzen zijn bovendien hefbomen voor de economie. Laten we – veilig – ook deze sector heropstarten’, zegt Brussels Expo, de uitbater van de Heizelpaleizen. Het bedrijf wijst erop dat vlak over de grens, in Noordrijn Westfalen, vakbeurzen en congressen wel weer toegelaten worden vanaf 30 mei. Al dient wel gezegd dat Duitsland het coronavirus veel beter heeft weten terug te dringen en op het vlak van testen veel verder staat.

Lokale willekeur

Op lokaal niveau komen ondernemers soms in absurde situaties terecht, omdat de gemeenten de regels anders interpreteren. Zo mocht de West-Vlaamse koffieketen IzyCoffee in Izegem wel, maar in Tielt en Torhout geen meeneemkoffie aanbieden. De twee laatste besturen oordeelden dat IzyCoffee geen enkele activiteit mocht uitvoeren, omdat een koffiebar officieel onder de cafés valt.

Stichter Bart Buyse: ‘De lokale pers noemde het ‘coronakafka’. Broodjeszaken mochten wel een meeneembroodje met een koffie verkopen, maar wij mochten geen meeneemkoffie met een broodje verkopen.’ Uiteindelijk kon hij ook Tielt en Torhout overtuigen en kunnen alle drie de vestigingen meeneemkoffie verkopen. ‘Net zoals broodjeszaken, tea-rooms, en restaurants die take-away aanbieden.’

Er zullen bij de stapsgewijze heropening van de Belgische economie nog meer gelijkaardige gevallen opduiken, voorspelt Buyse in een opiniestuk. ‘Om dit aan te pakken, zullen we politiek leiderschap nodig hebben op alle niveaus en samenwerking tussen de politieke en economische wereld. Dat grote bedrijven de eerste zijn die geholpen worden, is niet meer dan logisch. Maar ik roep de politici op om de kmo’s en de start-ups niet te vergeten.’