Sinds enkele jaren werken verschillende landen aan grote zonneparken in de ruimte die onze aarde van groene stroom moeten voorzien. Maar na Japan en China springt nu ook Europa op de trein.
Een zonne-energiepark in de ruimte dat enorme hoeveelheden energie naar de aarde stuurt. Het is een idee dat in de jaren 1920 werd bedacht door de Russische wetenschapper en de vader van de raketwetenschap Konstantin Tsiolkovsky, en nadien gretig door sciencefictionschrijvers werd opgenomen. Maar nu lijkt het erop dat dit honderd jaar oude concept binnenkort eindelijk werkelijkheid wordt.
Het Europees Ruimtevaartagentschap ESA ziet heil in zonne-energie vanuit de ruimte en heeft aangekondigd te willen investeren in onderzoek naar technologie die op termijn groene stroom naar de aarde zouden moeten sturen. Waarom? Zonne-energie uit de ruimte is volgens de National Space Society (NSS), een Amerikaanse non-profit die de ontwikkeling van de ruimtevaart ondersteunt, de allergrootste potentiële energiebron die de mensheid ter beschikking heeft. De ruimtevaartorganisatie roept daarom wetenschappers op om ideeën en voorstellen in te dienen.
Reeks uitdagingen
Hernieuwbare energietechnologieën zijn de voorbije jaren efficiënter en betaalbaarder geworden, maar toch blijft de volledige overgang naar hernieuwbare energie een probleem. Wind- en zonne-energie wordt bijvoorbeeld alleen geproduceerd als het waait of wanneer de zon schijnt. Ze zorgen dus niet voor een constante toevoer van energie, terwijl we wel de klok rond elektriciteit nodig hebben.
Zonne-energie opwekken in de ruimte zou volgens de ESA een oplossing kunnen bieden. In tegenstelling tot een zonnepark op aarde, zou een ruimtestation in een baan rond de aarde gebracht kunnen worden zodat die 24 uur per dag naar de zon gericht is. Bovendien absorbeert en reflecteert de atmosfeer van de aarde ook een deel van het zonlicht. Met andere woorden: een zonne-energiepark in de ruimte zou meer stroom produceren dan op aarde.
Maar in de praktijk blijkt het absoluut niet zo eenvoudig. De weg naar groene energieprojecten in de ruimte ligt nog bezaaid met hindernissen. Satellieten met grote zonnepanelen zijn in de eerste plaats enorme constructies – tot wel 1.400 voetbalvelden groot. Ze zijn bijgevolg allesbehalve eenvoudig te monteren, laat staan te lanceren. Ook zijn er nog een hele reeks technische uitdagingen, onder meer op het gebied van de gebruikte materialen, stroomopwekking, robotica en de onderhoud van het station.
Ook Japan en China
Ook Japan werkt aan een oplossing voor een van de grootste hindernissen bij het uitbouwen van zo’n project: Hoe krijgen we de energie vanuit de ruimte naar de aarde? Het plan dat nu bij de Japanners op tafel ligt, is om de stroom geproduceerd door de zonnecellen om te zetten in energiegolven die via elektromagnetische velden hun weg vinden naar een antenne op de aarde. Die antenne zou dan de golven weer omzetten in elektriciteit. Onderzoekers van de Japan Aerospace Exploration Agency hebben ondertussen al ontwerpen ontwikkeld die dit naar eigen zeggen zouden moeten kunnen.
China heeft ook concrete ambities om zonne-energie op te wekken in de ruimte. Zo kondigde het land vorig jaar aan dat het een systeem ontwerpt genaamd Omega. Dat zou in staat zijn om 2 gigawatt aan stroom te leveren bij piekprestaties. Dat is het equivalent van de elektriciteit afkomstig van ongeveer 6 miljoen zonnepanelen op aarde.
Het staatsbedrijf China Aerospace Science and Technology Corporation hoopt het commercieel ruimtestation voor zonne-energie tegen 2050 klaar te hebben. Over het tijdsbestek van het ESA-project daarentegen is nog niets bekend. Maar wie deze nieuwe space race ook wint, het ziet ernaar uit dat de honderd jaar oude droom van Konstantin Tsiolkovsky binnenkort hoe dan ook in vervulling komt.
