Onder invloed van een grotere drukte lijkt de tijd langzamer te verstrijken. Als gevolg daarvan kan het woon-werkverkeer in het openbaar vervoer in de spits aanzienlijk langer aanvoelen dan andere verplaatsingen die objectief gezien even lang duren. Dat zegt een studie van wetenschappers van de Cornell University, gebaseerd op een gesimuleerde rit, met behulp van virtual reality, in een metrostel van New York City.
De resultaten van het onderzoek bevestigen dat sociale context en subjectieve gevoelens het menselijk besef van het verstrijken van de tijd vertekenen. Bovendien kan het fenomeen praktische gevolgen hebben voor de bereidheid van mensen om het openbaar vervoer te gebruiken, met name na de uitbraak van de coronapandemie.
Subjectieve emoties
“De studie toont dat sociale drukte een impact heeft op de percepties over het verstrijken van de tijd”, merkte onderzoeksleider Saeedeh Sadeghi, een psycholoog aan de Cornell University, op. “Drukte creëert stressvolle gevoelens, waardoor een reis langer lijkt te duren.”
Eerder studies hebben al aangegeven dat subjectieve emoties, hartslag en de complexiteit van een situatie, met inbegrip van het aantal items dat de aandacht vereist – kunnen worden geïdentificeerd als factoren die de ervaring van tijd bij het individu kunnen beïnvloeden.
Experimenten werden echter meestal uitgevoerd in laboratorium-omstandigheden. Dankzij de toepassing van virtuele realiteit hoopten de wetenschappers van de Cornell University daarentegen een omgeving te kunnen creëren die grotere gelijkenissen met de werkelijkheid zou vertonen.
Meer dan veertig proefpersonen maakten daarbij vijf gesimuleerde metroritten met een willekeurig toegewezen duur van zestig, zeventig of tachtig seconden, telkens met een drukte tussen meer dan dertig en ruim honderdzeventig passagiers.
De onderzoekers kwamen tot de vaststelling dat verplaatsingen in overvolle wagons gemiddeld 10 procent langer teken te duren dan de ritten met de laagste bezetting. De vervorming van de tijd hing ook samen met de mate van het ervaren plezier of ongenoegen, waarbij vervelende ritten 20 procent langer leken te duren dan verplaatsingen in een aangenamer omgeving.
Dit moet volgens de wetenschappers worden toegeschreven aan de activering van emotionele verdedigingssystemen wanneer mensen het gevoel hebben dat hun persoonlijke ruimte wordt geschonden.
“Deze studie benadrukt hoe onze dagelijkse ervaring met andere personen en onze subjectieve emoties over deze individuen, ons tijdsbesef drastisch vervormen”, stippen de onderzoekers aan. “Tijd blijft niet beperkt tot het exacte tijdstip dat de klok aangeeft. Ook de emotionele ervaring heeft hierin een aanzienlijke invloed.”
Drie werkdagen
De wetenschappers wijzen er nog op dat het woon-werkverkeer in de Verenigde Staten gemiddeld iets meer dan zestig minuten per dag in beslag neemt. “Hieruit moet worden afgeleid dat een jaar met een druk woon-werkverkeer uiteindelijk vierentwintig uur – drie volledige werkdagen – toevoegt aan het tijdsbestek dat pendelaars ervaren om hun bestemmingen te bereiken”, luidt het.
De invloed van drukte op de ervaren reistijd zal volgens de onderzoekers waarschijnlijk alleen maar sterker worden na de waarschuwingen rond het coronavirus om drukke locaties zoveel mogelijk te vermijden.
“Dit zou ertoe kunnen bijdragen dat meer mensen op zoek gaan naar alternatieven voor het openbaar vervoer”, stippen de wetenschappers aan. “Hierdoor stijgt het risico dat de ecologische voetafdruk van het woon-werkverkeer mogelijk in sterke mate zou kunnen toenemen.”
De onderzoekers merken nog op dat de resultaten van de studie experts kunnen helpen om betere transportmodellen te ontwerpen en eventueel ook aanpassingen aan de voertuigen aan te brengen. “Wanneer men erin kan lukken om de onaangename ervaring van drukte te verminderen, zouden verplaatsingen beduidend korter kunnen aanvoelen”, voeren de wetenschappers aan.