De Vlaamse regering verkast vandaag naar Brugge, naar het provinciehuis, waar de minister-president Jan Jambon (N-VA), de vice-ministerpresidenten Bart Somers (Open Vld) Ben Weyts (N-VA) en Hilde Crevits (cd&v) als ook minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) aanschuiven. Daar zien ze, in drie shiften, alle betrokken burgemeesters van de West-Vlaamse gemeenten waar de hoogspanningskabel Ventilus straks moet passeren.
Dat dossier zorgt voor hoogoplopende spanning, in de streek, maar bij uitbreiding ook in de Vlaamse regering zelf: voor de zomer wilde niemand de knoop doorhakken.
Hoewel het technisch complex ineen zit, komt het er op neer dat de windmolenparken op zee, die nog fors gaan uitbreiden, een stroomverbinding nodig hebben die veel robuuster is dan de huidige. Maar die nieuwe verbinding stuit op verzet: hoogspanningskabels botsen uiteraard op NIMBY, not in my back yard.
Politiek gezien hebben de lokale burgervaders goud geroken: heel wat lokale actiegroepen hebben al duidelijk gemaakt dat ze de kabels niet in de lucht willen, maar wel onder de grond. Alleen: de intendant die de zaak moest ontmijnen en onderzoeken, kwam met wel heel duidelijke conclusies. Een netwerk onder de grond kost liefst 5 miljard euro meer, 6,4 miljard tegen 1,6 miljard en zal veel later klaar zijn.
Alleen, het Belgische juridische systeem zit ondertussen zo ineen dat als een aantal lokale actievoerders, laat staan lokale besturen, zich systematisch en juridisch gaan verzetten tegen een groot bouwproject, dat er heel moeilijk kan komen. Jarenlange procedures, en een ultieme Raad voor Vergunningsbetwisting die heel hoge percentages van vernietiging van aanvragen haalt, kunnen de facto heel de zaak saboteren.
Er moet dus eigenlijk een vergelijk gevonden worden, een soort pacificatie, die er destijds ook was rond de Oosterweelverbinding in Antwerpen.
Vandaar dat men de burgemeesters nu wil zien. Alleen, de energiecrisis levert een enorme stok achter de deur voor de twee coalitiepartners die zich eigenlijk scharen achter het realistische scenario van bovengrondse leidingen. Open Vld doet dat openlijk, N-VA aarzelt, om dat het lokaal nogal wat inbedding heeft.
Cd&v schaarde zich manifest achter de actievoerders en burgemeesters, en ligt al lang dwars. Het is afwachten of zij die houding kunnen blijven voeren. Met torenhoge energiefacturen en een enorme push om meer te investeren in groene energiebronnen, is het moeilijk te verantwoorden om nog eens 5 miljard toe te voegen aan de Vlaamse stroomfactuur.