Maandagmiddag zitten de Britse en Europese onderhandelaars voor de derde keer aan tafel om de toekomstige relaties tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk uit te tekenen. De eerste twee ronden waren alvast een teleurstelling.
Waarover gaat het? Sinds februari onderhandelen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk over hun toekomstige relaties. Daarom loopt er momenteel een transitieperiode, nog tot 1 januari 2021. Behalve het feit dat er verschillende struikelblokken tussen de partijen bestaan, strooide ook het coronavirus roet in het eten. Als er tegen begin volgend jaar geen deal op tafel ligt, donderen de Britten uit de eenheidsmarkt en douane-unie.
Het probleem? De onderhandelingen vlotten niet. Half maart bleek de Europese hoofdonderhandelaar, Michel Barnier, besmet met Covid-19. Begin april bleek de Britse premier Boris Johnson dan in de lappenmand te liggen, tot zelfs intensieve zorgen toe. Maar nu komt de spreekwoordelijke schop onder de kont er. De Britten ‘vertragen het onderhandelingsritme over heel belangrijke zaken’, kloeg Michel Barnier enkele dagen geleden.
Om mee rekening te houden: met ‘De klok tikt, meer dan ooit’ wijst Barnier op het meest heikele punt in de kwestie. Voor de Europese Unie is een verlening van de transitieperiode altijd een mogelijkheid geweest. De Britse regering blijft echter hevig tegenspartelen. In december liet Boris Johnson een amendement toevoegen aan het brexitakkoord en ook nu weerklinkt een harde ‘no’ op de vraag om extra tijd.
Stand van zaken? Inhoudelijk wordt er met onderhandelingsrondes van telkens één week gewerkt. Om 13 uur op maandag begon een nieuwe ronde, noodgedwongen via videoconferentie. ‘We moeten nu op een constructieve manier vooruitgaan’, liet een woordvoerder van Downing Street vrijdag alvast optekenen. ‘Het Verenigd Koninkrijk blijft vastberaden om een vrijhandelsakkoord te sluiten, zoals de Europese Unie dat al met verschillende andere landen heeft gedaan.’
Achter de schermen? Bovenstaande quote is de officiële versie. Volgens een diplomatieke bron heeft Barnier de lidstaten al laten weten dat de Britse regering alleen bereid is om vooruitgang te boeken ‘in de domeinen waar ze belangen heeft’, zoals vervoer en handel in goederen en diensten. Stokpaardjes van de EU, zoals visserij of de bepalingen die een gelijk speelveld moeten garanderen, hebben niet meteen prioriteit voor de Britten.
Conclusie: een verlenging lijkt eigenlijk stilaan onafwendbaar. Ten laatste op 1 juli moet die aangevraagd worden. Alleen blijft de Britse regering volharden in de boosheid. Dat hoeft ook niet te verbazen, want het kabinet van Boris Johnson zit vol brexiteers. Momenteel is het even wachten tot de ‘High Level Conference’ in juni. Een datum is nog niet gekozen, maar die vergadering komt hoe dan ook om de onderhandelingen te evalueren.