De kilometerheffing voor vrachtwagens heeft in België het voorbije werkjaar, dat eind maart werd afgesloten, 822,4 miljoen euro inkomsten opgeleverd. Dat betekende een stijging met 8,8 procent tegenover het jaar voordien. Dat blijkt uit een rapport van Viapass, de interregionale entiteit die de kilometerheffing voor vrachtwagens coördineert en controleert.

“De kilometerheffing voor vrachtwagens werd in België zes jaar geleden ingevoerd”, verduidelijkt Viapass. “De inkomsten hebben sindsdien een onafgebroken stijgende curve gevolgd.” Tijdens het eerste jaar werden 657 miljoen euro inkomsten verzameld.  Vier jaar geleden werd de grens van 700 miljoen euro overschreden. Het voorbije jaar werd voor de eerste keer een bedrag van meer dan 800 miljoen euro samengebracht.

Nog wordt opgemerkt dat het aandeel van de afgelegde tolkilometers door vrachtwagens in de twee categorieën met de laagste emissies – Euro 6 en Euro 5 – verder van 95 procent naar 96,6 procent opliep. Het voorbije jaar vertegenwoordigden buitenlandse vrachtwagens 53 procent van de kilometers die het op de betalende tolwegen werden gereden.

Duurzaamheid

Tijdens het eerste jaar van de kilometerheffing werd op de tolwegen een trafiek van 39 miljoen vrachtwagens opgetekend. Dat aantal bereikte vier jaar geleden een voorlopig piekvolume van bijna 40,6 miljoen vrachtwagens.

Onder invloed van de coronacrisis kenden de trafieken de daaropvolgende twee jaar een daling. Twee jaar geleden werd daardoor nog een trafiek van 39 miljoen voertuigen geregistreerd. Dat was vorig werkjaar opnieuw opgelopen tot 41,1 miljoen vrachtwagens.

De tol die wordt aangerekend hangt af van de omvang van de vrachtwagens en de emissies die worden veroorzaakt. De heffingen weerspiegelen tevens de variaties in de tarieven die door de onderscheiden gewesten worden gehanteerd.

“Het is duidelijk dat het gunstiger tarief voor duurzame vrachtwagens in de kilometerheffing een medebepalende factor is bij de aanschaf van een milieuvriendelijker vrachtwagens”, stelt Johan Schoups, administrateur-generaal van Viapass. “Nog slechts 3,4 procent van de tolkilometers wordt afgelegd door vrachtwagens die niet tot de twee laagste emissie-categorieën behoren.”

“Ook zien we een verschuiving in de gewichtsklasse van de vrachtwagens”, merkt Schoups nog op. “Het aandeel van de hoogste klasse, met een gewicht van meer dan 32 ton, is op een jaar van 87 procent en 91 procent.”

“Een milieuvriendelijker transport en een efficiënter gebruik van de transportmiddelen waren twee duidelijke doelstellingen die de ontwerpers van de kilometerheffing bij de introductie van de maatregel voor ogen hadden. Ze zijn daar dan ook duidelijk in geslaagd.”

Uit de trafieken blijkt volgens Schoups dat de terugval in het transport onder invloed van de coronacrisis achter de rug is. “Het aantal vrachtwagens op de weg zegt weliswaar niets over de beladingsgraad en rendabiliteit van de ritten”, erkent de administrateur-generaal.

“Toch kunnen we stellen dat de stijging van het aantal vrachtwagens het voorbije jaar een indicatie is van toegenomen economische activiteit.” Over de exacte impact van de oorlog in Oekraïne op de trafieken kan volgens Schoups momenteel nog niets worden gezegd.

Inbreuken

Viapass merkt nog dat ruim 99,25 procent van de vrachtwagens die aan de kilometerheffing onderworpen zijn, ook reglementair in orde was. Daarnaast bleek 0,15 procent niet aan de vereiste betaling, onder meer door overschreden limieten op de kredietkaart, te kunnen voldoen.

De resterende 0,6 procent had geen betaalterminal geïnstalleerd of geactiveerd. “Dergelijke inbreuken worden echter altijd opgemerkt”, wordt er gewaarschuwd. “Wie zich niet aan de regels houdt, wordt beboet. De sancties kunnen variëren van 100 euro tot 1.000 euro.”

Viapass wijst er daarbij op dat een vrachtwagen gemiddeld drie keer per dag wordt gecontroleerd. Dat gebeurt door 39 cameraportieken, 22 verplaatsbare camera’s en 38 controlevoertuigen. In totaal worden per maand meer dan acht miljoen controlemomenten geteld.

De inkomsten van de kilometerheffing worden, in verhouding tot het aantal gereden kilometers op hun tolwegen, evenredig over de drie gewesten verdeeld. “Met de inkomsten kunnen de gewesten investeren in infrastructuur en mobiliteit”, zegt Viapass nog.

“De opbrengsten kunnen ook gaan naar opleidingen voor vrachtwagenchauffeurs en initiatieven om hun werkomstandigheden, zoals de inrichting van betere snelwegparkings, te optimaliseren.”

(fjc)