Vanavond toch een klein beetje een thriller in het Waasland: de gemeenteraad van Zwijndrecht (net provincie Antwerpen, maar aan de andere kant van de Schelde) moet vanavond beslissen of ze in zee gaat met buurgemeenten Kruibeke en Beveren, om één grote gemeente te vormen in de schaduw van Antwerpen-stad.
In Beveren en Kruibeke was daar deze week al een meerderheid te vinden, die het licht op groen zette voor het fusieproject. Al verliep ook in Kruibeke de gemeenteraad erg woelig, onder meer omdat ex-burgemeester Jos Stassen (Groen) zich fel verzette tegen de plannen. Maar die kregen dus groen licht.
Niet helemaal verwonderlijk: zeker de partijen cd&v en N-VA in die gemeenten lijken zich te gaan versterken door de fusie. In Beveren levert cd&v met Marc Van de Vijver de burgemeester, in Kruibeke is dat Dimitri Van Laere van N-VA. En in Zwijndrecht is N-VA ook de grootste, maar daar werden ze in oppositie gedwongen, en levert Groen de enige burgemeester die de partij heeft: André Van de Vyver (Groen) heeft er de sjerp.
Voor Zwijndrecht lijkt het hoe dan ook kiezen: de kleine gemeente zit geprangd tussen mastodont Antwerpen, en het nieuwe fusieverhaal aan de kant, die van het Waasland.
Daardoor leek aanvankelijk ook Zwijndrecht mee te willen gaan in het verhaal met Beveren en Kruibeke. Nog recent waren er constructieve gesprekken om alvast een fusie van de politiezones te bespreken, tussen Van de Vijver en Van de Vyver, zo gaf de cd&v-burgemeester aan in zijn gemeenteraad, voor de stemming daar in Beveren die hij won.
Maar de groene burgemeester spreekt ondertussen wel heel duidelijke taal: ”Een fusie? Over mijn lijk. Wij hebben met ons bestuur en personeel niet voor niks jaren gewerkt om onze inwoners een dienstverlening aan te bieden zoals nu, waarbij de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Zo’n fusie zou de belastingen voor onze inwoners minstens verdubbelen”, zo zegt Van de Vyver in een persmededeling van de partij nationaal.
Dat laatste is belangrijk: Groen en voorzitter Jeremie Vaneeckhout zijn zich persoonlijk komen moeien met het dossier, nu de laatste groene sjerp verloren dreigt te gaan. Hij roept daarbij zowaar… het cordon sanitaire in. Dat zit zo: in Zwijndrecht zal het een wisselmeerderheid zijn, die daar het nieuwe plan een ‘go’ geeft. Want in de coalitie stemt cd&v dus voor, maar zijn Groen en Vooruit fel tegen.
En dan blijven in de gemeenteraad daar nog N-VA over, dat voor stemt, maar ook Vlaams Belang, dat voor zal stemmen. “Wat is de bedoeling van cd&v en N-VA precies? Rekenen op het Vlaams Belang om een fusie door te drukken, omdat er in Zwijndrecht geen democratische meerderheid voor bestaat?”, zo sneert Vaneeckhout in zijn mededeling. Hij kijkt vooral naar cd&v en roept Sammy Mahdi op “om aan de juiste kant van de geschiedenis te staan”.
Toch lijkt de fusie een gedane zaak. De lokale schepen van cd&v in Zwijndrecht ziet alvast het probleem niet: “Wie die fusie volgt weet dat cd&v al van in het begin voorstander was. Dat Vlaams Belang dat ook vindt, betekent niet dat wij van mening moeten veranderen”, zegt Ann Van Damme in Het Nieuwsblad.
Blijft de vraag of er techisch gezien nu dan echt een sprake is van een ‘breuk’ in het cordon: dat werd altijd gezien als coalities maken om samen te besturen. Eerder stemden in de Kamer ook andere partijen zaken met Vlaams Belang en met PVDA. Zeker in het coronatijdperk werden zo, met een regering in lopende zaken en een minderheidskabinet, zo wetten goedgekeurd.