Al jaren wordt voorspeld dat grote techspelers zich ook in bankzaken gaan storten. In Rusland is het zover. Yandex, zeg maar de lokale Google, staat op het punt Tinkoff Bank te kopen. Sberbank, de grootste bank van Rusland, kijkt niet lijdzaam toe en vormt zich om tot een soort Amazon.
De Russische banksector maakte afgelopen week een kleine revolutie mee. De onlinespeler Tinkoff Bank, bij ons vooral bekend als voormalige wielersponsor, bevestigde aan de Londense beurs dat het akkoord gaat om overgenomen te worden door Yandex, vaak de ‘Google van Rusland’ genoemd. Yandex is bereid om omgerekend 4,7 miljard euro op tafel te leggen in cash en aandelen voor Tinkoff, dat goed is voor circa 10 miljoen klanten.
Net als Google is Yandex (84 miljoen gebruikers) begonnen als zoekmachine, en net als zijn Amerikaanse tegenhanger waaiert Yandex uit naar experimenten met allerhande technologie, zoals robotaxi’s. Het bedrijf van miljardair Arkady Volozh wordt ook vergeleken met Uber, waarmee het een joint venture in taxidiensten en maaltijdenbezorging runt. Bij dat indrukwekkende ecosysteem komt nu dus wellicht een bankpoot. Yandex zal daardoor financiële diensten kunnen aanbieden aan zijn klanten. Volgens analisten zijn tal van kruisbestuivingen en synergieën mogelijk.
Oleg Tinkov, de stichter van Tinkoff Bank, zegt dat hij achter de fusie staat en ook na de deal betrokken zal blijven. Al heeft hij ook andere zorgen. De kleurrijke Russische zakenman maakte eerder dit jaar bekend dat hij tegen leukemie vecht en is ook verwikkeld in een groot conflict met de Amerikaanse belastingsdiensten.
Sberbank is dood, leve Sber
De toenadering tussen Yandex en Tinkoff raakte in een stroomversnelling nadat Yandex de banden doorsneed met Sberbank, de staatsgecontroleerde bank met 110 miljoen klanten. Yandex-topman Volozh kon het niet meer vinden met de top van Sberbank en trok zijn bedrijf terug uit verscheidene samenwerkingen. Sindsdien zoekt Sberbank toenadering tot Mail.ru, de belangrijkste concurrent van Yandex.
Sberbank kondigde donderdag een radicale omvorming aan tot ‘ecosysteem van diensten’ en laat daarom de ‘-bank’ in zijn naam vallen. Een enorme stap voor een klassieke spaarbank die opgericht werd in de negentiende eeuw en een van de instituten was tijdens het Sovjetregime. De toplui van Sber hadden bij de presentatie hun das thuisgelaten en staken zich in gloednieuwe sneakers, om er toch maar hip uit te zien.
Ze hebben voor hun ecosysteem duidelijk de mosterd in de VS gehaald. De betaaldienst Sber Pay doet denken aan Apple Pay. SberPrime lijkt een Russische variant van Amazon Prime. De bank stapt ook in de markt van thuiselektronica, met onder meer de tv-dienst Sber Box en de Sber Portal, een tablet die dankzij spraak- en gebarenherkenning als virtuele assistent dient. De nieuwbakken techgroep hoopt dat toestel ook buiten Rusland te commercialiseren.
Lokale platformen
De ontwikkelingen in Rusland worden ongetwijfeld met argusogen gevolgd door de techreuzen in Silicon Valley. Doordat een techgroep een bank werd, en een bank een techgroep, lijken er in het land met 146 miljoen inwoners twee grote lokale dienstenplatformen te ontstaan die de Amerikaanse of de Chinese techreuzen kunnen afblokken. Het is iets waar, bij ons, spelers als KBC of de tandem Belfius-Proximus ook van dromen.
