De jongste tijd hebben satellieten de sector van de beeldvorming grote vooruitgang opgeleverd. Die progressie kan talloze sectoren belangrijke voordelen aanreiken. Tegelijkertijd is er echter ook een toenemende vrees voor een onophoudelijke surveillance. Dat zegt Shelby Brown, redacteur van Cnet, in een commentaar op een rapport van de MIT Technology Review. Op dit ogenblik zijn er volgens Brown wettelijke voorschriften die de privacy van de burger moeten beschermen. Tegelijkertijd waarschuwt ze dat nieuwe ontwikkelingen de verdedigingsmuren van de overheid zouden kunnen omzeilen.
Commerciële satellietbeelden zijn krachtig genoeg om bijvoorbeeld een auto te kunnen aanduiden. Tegelijkertijd mogen die beelden niet gedetailleerd genoeg zijn om het merk en het model te kunnen identificeren.
Eén meter
“Satellietbedrijven beweren de persoonlijke gegevens gescheiden te houden van identificerende kenmerken, maar dat doet niets ter zake,” zegt ook Peter Martinez, directeur van de Secure World Foundation, een organisatie die zich inspant voor een vreedzaam gebruik van de ruimte. “De risico’s vloeien niet alleen voort uit de satellietbeelden zelf, maar uit de fusie van aardobservatiedata met andere gegevensbronnen.”
Bovendien wijzen critici op het gigantische volume satellieten dat op beeldvorming is gericht. Volgens experts telt die sector momenteel bijna achthonderd actieve ruimtesondes. Het bedrijf Planet Labs, gespecialiseerd in beeldverwerking, heeft momenteel honderdveertig beeldvorming-satellieten in een baan om de aarde. Die vloot op zich is voldoende om elke dag minstens een keer elke locatie op aarde in beeld te brengen.
“Zelfs met de hoogste resolutie – die werkt met een nauwkeurigheid tot op één meter – blijft het onmogelijk om individuele personen, kentekenplaten van auto’s of andere gedetailleerde informatie te identificeren,” zegt het bedrijf. “Onze beelden zijn ideaal voor het volgen van grootschalige veranderingen op een dagelijkse basis. De activiteit is vooral geschikt voor de opslag van gegevens over bosbeheer, landbouw en wegeninfrastructuur.”
De MIT Technology Review wijst erop dat de observatiesatellieten belangrijke positieve bijdragen kunnen leveren. “De technologie kan boeren helpen om de groeicyclus van een gewas te volgen,” merken de auteurs op. “De satellieten laten bovendien toe dat geologen gemakkelijker studies van rotsstructuren kunnen maken.”
“De technologie kan mensenrechtenorganisaties bovendien helpen om de beweging van vluchtelingenstromen te volgen. Satellieten kunnen een hulp zijn voor de weersvoorspellingen van de meteorologen. Ze dienen ook belangrijke diensten voor het verkeer van telefonie en televisie.”
Misvattingen
Charlie Loyd, een beeldspecialist bij online kaartenmaker Mapbox, zegt dat er over de satellieten veel misvattingen bestaan. “Veel mensen overschatten de mogelijkheden van de satellieten,” verduidelijkt Loyd. “Er zijn maar weinig plaatsen op aarde die vanuit de ruimte op geregelde tijdstippen met de hoogste resolutie in beeld worden gebracht.”
“De duidelijkste beelden zijn trouwens niet van satellieten afkomstig, maar worden door vliegtuigen geleverd. Toch praat men zelden over de privacyrisico’s van vliegtuigen. Dat heeft wellicht te maken met het feit dat vliegtuigen bij het brede publiek meer vertrouwd zijn dan satellieten. Dat levert ook meer realistische ideeën over hun capaciteiten.”
Volgens Loyd is het de verantwoordelijkheid van de aardobservatie-industrie om het publiek over zijn activiteiten te informeren. “De sector moet onrealistische angsten wegnemen en gesprekken over echte risico’s opstarten,” waarschuwt hij. “De activiteit van de ruimte is wettelijk geregeld. Daarvoor is een nationaal en internationaal kader uitgebouwd.”
“Dat geldt ook voor het gebruik van hardware in een baan om de aarde. Momenteel is er geen systeem operationeel dat tot zorgen over de privacy zou moeten leiden. Er staan daarvoor ook geen directe plannen op stapel. Op zichzelf zijn afbeeldingen trouwens niet meer dan pixels.”
“De sterkste punten van de beeldvorming kunnen worden gekoppeld aan de plaats van de data in een breder systeem van andere informatiebronnen,” zegt Loyd nog. “De grootste bedreiging zou ook hier komen door het misbruik van dat systeem. Het antwoord op die bedreigingen heeft echter veel minder te maken met satelliettechnologie dan met het beleid.”
