Rusland is erop gebrand het Westen terug te pakken voor de strenge sancties. Vooral de energiesector lijkt kop van jut: nu wil het land zelfs activa van buitenlandse bedrijven gewoon in beslag nemen als dat goed uitkomt.
Russische ex-oligarch waarschuwt westerse energiebedrijven: ‘Vertrek nu je nog kan’

Waarom is dit belangrijk?
De westerse sancties doen Rusland pijn. Voorlopig kan het de eigen economie artificieel nog blijven aanzwengelen, of dat toch zo doen lijken. Steeds meer westerse bedrijven stoppen hun activiteiten in Rusland, of beëindigen hun handel met Russische bedrijven. Rusland blijft niet bij de pakken zitten: het wil de vertrokken bedrijven vervangen met eigen firma's, en wil de overgebleven westerse activa daarvoor aanwenden.In het nieuws: Een nieuwe wet van Moskou moet westerse energiebedrijven nog extra wakkerschudden.
- Afgelopen dinsdag tekende Poetin een besluit dat de Russische overheid toelaat om de activa van buitenlandse energiebedrijven en individuen van “vijandige naties” kan in beslag nemen. Meteen werden het Duitse Uniper en Fortum, een Fins bedrijf, het doelwit van de wet. Volgens Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov ging het slechts om een tijdelijke overname van de dagelijkse leiding van de bedrijven.
- Andere bedrijven hebben de boodschap begrepen. Het Duitse Wintershall bijvoorbeeld, wil graag zijn aandelen in de productie van Siberisch gas en olie verkopen, maar stoot ook daarbij tegen de Russische staat. Het heeft de goedkeuring nodig van het Kremlin voor de verkoop, waardoor ook dit bijzonder moeilijk wordt.
- Verschillende andere bedrijven voelden de bui al hangen.
Daarnaast: Een waarschuwing van Mikhail Khodorkovsky, de voormalige rijkste man van Rusland.
Wetteloze staat
Wie is Khodorkovsky? In 2003 was Khodorkovsky de rijkste man van Rusland. Als eigenaar van de holding Menatep had hij ook controle over Yukos, op dat moment het grootste niet-staatsgestuurde gas- en oliebedrijf van Rusland. Op zijn hoogtepunt produceerde het bedrijf 20 procent van alle olie-productie van Rusland. Dit stak de ogen uit van het Kremlin, en in één beweging werden aandelen van Yukos verplicht verkocht, waarna het bedrijf zelfs failliet ging. Khodorkovsky zelf werd voor tien jaar opgesloten, in 2013 ontvluchtte hij Rusland voor Londen.
De waarschuwing: Rusland jaagt op de activa van westerse energiebedrijven.
- “Er zijn geen garanties voor de veiligheid van investeringen, maar het regime van Vladimir Poetin heeft getoond dat het bouwt aan een onwettige en wetteloze staat”, zo vertelde Khodorkovsky aan Politico.
- De ex-oligarch roept bedrijven op hun aandelen zo snel mogelijk van de hand te doen, ongeacht of ze hier nu verlies of winst mee maken. De risico’s zijn zo groot geworden dat legitieme bedrijfsvoering niet langer rendabel is, zei de Rus. “Dat het Kremlin niet gestraft wordt, zorgt dat Poetin het een aanvaardbare praktijk vindt, en dat het Westen zwak is en klaar om alle onrechtvaardigheid te accepteren, omdat Poetin zelf zo sterk is”.
- Bijkomend roept Khodorkovsky westerse overheden op om activa van de Russische overheid zelf te confisqueren, als compensatie voor de schade die Rusland aanrichtte in Oekraïne en om buitenlandse investeerders te kunnen terugbetalen. “Dit zou eerlijk zijn, want de eigenaars van private activa moeten het recht krijgen hun onschuld te bepleiten in de rechtszaak”, zei de ex-oligarch.
(nd)