Key takeaways

• De Russische economie vertoont tekenen van vertraging na een periode van snelle groei gevoed door oorlogsuitgaven.
• Volgens het hoofd van Sberbank heeft de huidige situatie een “storm van economische uitdagingen” gecreëerd.
• De Russische economie werkt al meer dan 40 maanden op oorlogsvoet en heeft onverwachte veerkracht getoond tegenover internationale sancties.

De Russische economie, ooit boomend dankzij oorlogsuitgaven, vertoont nu tekenen van vertraging. Op een recent bedrijfsforum in Sint-Petersburg erkenden hooggeplaatste economische figuren die verandering. Het hoofd van de Russische Centrale Bank zei dat de periode van snelle groei, gevoed door beschikbare arbeidskrachten, voorbij was en dat er een nieuw model van economische ontwikkeling nodig was. Dit meldt Radio Free Europe/Radio Liberty (RFE/RL).

Het hoofd van Sberbank, de grootste bank van Rusland, schetste ook een somber beeld en beschreef de huidige situatie als een “perfecte storm” van economische uitdagingen. Al meer dan 40 maanden sinds de invasie van Oekraïne draait de Russische economie op oorlogsvoet en toont zij onverwachte veerkracht tegenover internationale sancties.

Economische strategieën uit het oorlogstijdperk

Het Kremlin heeft zwaar geïnvesteerd in de defensie-industrie en de productie van wapens en militaire uitrusting gestimuleerd. Hoge lonen voor defensiemedewerkers en soldaten waren bedoeld om de steun voor de oorlogsinspanning te versterken. Deze strategie leverde aanvankelijk positieve resultaten op, vooral in de armste regio’s waar de economische activiteit toenam. Het veroorzaakte echter ook inflatie, waardoor de centrale bank de rente sterk moest verhogen.

Ondanks druk van bedrijfsleiders bleef de centrale bank vastbesloten om de inflatie te beteugelen en de economie af te remmen. Deze maatregelen beginnen nu effect te sorteren en markeren de eerste significante vertraging sinds het begin van de oorlog.

Uitdagingen voor de toekomst

Experts zijn van mening dat de Russische economie na een periode van oververhitting terugkeert naar een normaal groeitempo. De belangrijkste uitdaging voor de regering is om te zorgen voor een “zachte landing” in plaats van een volledige economische ineenstorting. Officiële prognoses voorspellen een bescheiden groei van het bbp voor 2025, terwijl het Internationaal Monetair Fonds een nog lagere groei voorspelt.

De werkloosheid blijft historisch laag, als gevolg van de verstoring van de arbeidsmarkt door de mobilisatie van mannen voor de oorlog. De centrale bank heeft herhaaldelijk gewaarschuwd voor een “oververhittende economie” en heeft onlangs een symbolische renteverlaging doorgevoerd. Er zijn echter aanwijzingen dat de hoge rentetarieven een verkoelend effect hebben op de economische activiteit.

Poetins strategie en zorgen

Hoewel sommigen in het Kremlin de vertraging als een noodzakelijke correctie zien, blijft het risico van een harde landing bestaan. De voortdurende afhankelijkheid van inkomsten uit olie en gas maakt de Russische economie kwetsbaar voor schommelingen in de energieprijzen.

President Poetin heeft zijn bezorgdheid geuit over de mogelijkheid van stagnatie of recessie en benadrukt dat er dit jaar een evenwichtige groei moet komen. Ondanks deze bezorgdheid blijft hij zich inzetten voor de oorlogsinspanning, waarbij de defensie-uitgaven in 2025 naar verwachting hoog zullen blijven. Experts zijn van mening dat alleen een aanzienlijke daling van de olieprijzen of een verscherping van de sancties de oorlogscapaciteiten van Rusland echt zouden kunnen belemmeren.

Ondanks grote gevolgen van haperende economie wil Poetin oorlog verder zetten

De vertraging van de economie zal waarschijnlijk resulteren in een lagere loongroei en druk op het huishoudbudget. Uit rapporten blijkt dat sommige bedrijven moeite hebben om aan hun loonverplichtingen te voldoen, wat de verslechtering van de lokale economische omstandigheden weerspiegelt. Ondanks deze moeilijkheden lijkt Poetin vastbesloten om de oorlog voort te zetten, zelfs als het aantal slachtoffers toeneemt.