De Russen zijn dinsdag ternauwernood aan een wanbetaling op hun leningen in buitenlandse valuta ontsnapt. Maar de financiële markten denken nog steeds dat het land op de rand van de afgrond staat, bericht de nieuwssite Bloomberg. Waarom?

Prijzen van credit-default swaps – financiële contracten die beleggers verzekeren tegen schuldverzuim of: kredietverzekeringen – voor Russische staatsobligaties suggereren dat er een kans van 67 procent is op wanbetaling binnen het jaar, en een kans van 88 procent binnen vijf jaar. Die raming mag dan lager dan die van april zijn; ze is nog steeds extreem hoog.

Aan de basis hiervan zou de trend liggen van regeringen wereldwijd om Rusland alsmaar strengere strafmaatregelen op te leggen. Het opbod aan financiële restricties voor het Poetin-regime houdt investeerders in het ongewisse of ze toekomstige betalingen die de Russen hen verschuldigd zijn, wel degelijk in handen zullen krijgen. Zelfs als Moskou erin slaagt het geld door een doolhof van sancties te loodsen, is succes verre van gegarandeerd.

(K)oude oorlogsvijand

“Rusland zal waarschijnlijk uiteindelijk in gebreke blijven”, zegt Elena Daly, oprichter van EM Conseil, een in Parijs gevestigd adviesbureau dat gespecialiseerd is in het beheer van staatsschulden, aan Bloomberg. “In 2008-09 hebben we gezien hoe snel de deviezenreserves kunnen smelten. Het gaat niet alleen om de komende schuldaflossingen, Rusland moet ook z’n oorlogsmachine en de vitale producten die het importeert financieren.”

De Russen zijn er tot nu toe in geslaagd het staatsbankroet af te wenden. Zo verklaarden deze week drie investeerders, die anoniem wensten te blijven, die rentebetalingen op hun obligatieleningen aan Rusland te hebben ontvangen – in euro’s.

Maar beleggers denken niet dat de Russen kunnen blijven stunten. “Een hoge mate van onzekerheid blijft boven de Russische staatsobligatiemarkt hangen”, stelt Andy Sparks, analist bij databedrijf MSCI, in een nota. Want de Verenigde Staten kunnen hun (K)oude Oorlogsvijand nog op een voorheen onbesproken manier stokken in de wielen steken.

Stokken in de wielen

Door het wegvallen van één bepaalde rechtsregel in de VS zou Rusland namelijk wel in gebreke kunnen blijven wanneer de volgende obligatiebetalingen moeten plaatsvinden (op 27 mei).

We verklaren ons nader: tot nu toe mochten westerse obligatiehouders alleen Russische staatsobligaties uitbetaald krijgen vanwege een speciale regeling die eind februari door het Amerikaanse ministerie van Financiën is ingevoerd. De vrijstelling – die officieel General License 9A heet – “staat Amerikaanse personen toe om rente, dividenden of betalingen op vervaldagen te ontvangen op schulden of aandelen” van de Russische overheid. Hierdoor lekt er, ondanks de verstikkende financiële strafmaatregelen, toch kapitaal uit Rusland.

Het probleem voor Moskou is dat de vrijstelling op 25 mei afloopt. Dat is twee dagen voordat het investeerders 71 miljoen dollar aan couponbetalingen op een dollarobligatie, en 36 miljoen euro op een euro-obligatie moet overschrijven.

Obligatiehouders en analisten worden thans in het ongewisse gelaten of het Amerikaanse ministerie van Financiën de uitzonderingsclausule zal verlengen.

Dollars, geen roebels

Rusland mag in roebels betalen op de euro-obligatie, dankzij een clausule in het contract. Maar het moet de 71 miljoen dollar in dollars ophoesten, weet de zakensite Business Insider. Als de investeerders dan hun geld niet krijgen, is Rusland in de ogen van westerse financiële instellingen in gebreke gebleven.

Volgens de Russen zelf zouden de westerse sancties een “kunstmatige” wanbetaling in de hand werken – ze hebben namelijk wel degelijk het geld om hun leningen af te lossen. De regering ontvangt nog steeds aanzienlijke inkomsten uit de export van energiebronnen (onder meer naar Europa), en heeft toegang tot honderden miljarden dollars aan valutareserves, ondanks sancties die een groot deel van die voorraad bevriezen.

Toch is zo’n argument “belachelijk”, meent Timothy Ash, een strateeg opkomende markten bij BlueBay Asset Management, die wordt geciteerd door Business Insider. “Geopolitiek is een belangrijk onderdeel van het kredietverhaal van het land. Je kunt het niet negeren.”

Met inbegrip van de 109 miljoen dollar die op 27 mei verschuldigd is, moet Rusland dit jaar nog bijna 2 miljard dollar aan obligatiebetalingen verrichten. Volgens analisten van zakenbank JP Morgan stond er in januari voor 39 miljard dollar aan obligaties in vreemde valuta uit, waarvan 20 miljard in handen was van buitenlandse investeerders.

(am)